Στον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Αγρινίου χοροστάτησε στην ακολουθία του Όρθρου και προεξήρχε στην αρχιερατική Θεία Λειτουργία την Κυριακή μετά την Ύψωση του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού, 15 Σεπτεμβρίου 2024, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνός. Την ημέρα αυτή η Εκκλησία μας τιμά την μνήμη των Αγίων Μαρτύρων της Μικρασιατικής Καταστροφής, Χρυσοστόμου Επισκόπου Σμύρνης και των συν αυτώ αναιρεθέντων, κληρικών και λαϊκών.

Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας τελέστηκε ιερό μνημόσυνο στην μνήμη των Μαρτύρων της Μικρασιατικής τραγωδίας και των προσφύγων, που έφθασαν στην Αιτωλοακαρνανία και δημιούργησαν τον προσφυγικό οικισμό του Αγίου Κωνσταντίνου στο Αγρίνιο. Επίσης, τελέσθηκε και το καθιερωμένο ετήσιο ιερό μνημόσυνο των μελών του Συλλόγου Πολυτέκνων Αγρινίου και Περιχώρων.

Στο ιστορικό των γεγονότων και στα όσα εκτυλίχθηκαν κατά την Μικρασιατική Καταστροφή αναφέρθηκε η Αντιπρόεδρος του Συλλόγου Μικρασιατών Προσφύγων Νομού Αιτωλοακαρνανίας, κα Κυριακή Ιωακειμίδου.

Ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας κ. Δαμασκηνός κατά την ομιλία του τόνισε, ότι η σημερινή Κυριακή λαμβάνει την ονομασία της σε σχέση με την εορτή της παγκοσμίου Υψώσεως του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού, που εορτάσαμε χθες και ονομάζεται Κυριακή μετά την Ύψωση. Για τον λόγο αυτό το ευαγγελικό και το αποστολικό ανάγνωσμα της ημέρας είναι άμεσα συνδεδεμένα με το μυστήριο της Σταυρικής Θυσίας του Κυρίου μας.

Επιλέγοντας και αναλύοντας την φράση του ευαγγελικού αναγνώσματος: «ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθείτω μοι», τόνισε, ότι τα λόγια αυτά του Χριστού αποτελούν την διαχρονική προτροπή Του προς όλους μας, να τον μιμηθούμε στο Εκούσιο Πάθος και την Σταυρική Του Θυσία και παρουσίασε τις προϋποθέσεις που θέτει ο Χριστός για την αποδοχή αυτής της προσκλήσεως.

«Η πρώτη είναι, ότι ο Χριστός μάς προσκαλεί όλους, αλλά δεν αναγκάζει κανέναν. Το να ακολουθήσουμε τον Χριστό δεν αποτελεί πράξη εξαναγκαστική ή συμφεροντολογική. Δεν κρύβει μέσα της ιδιοτέλεια, αλλά είναι μία ελεύθερη, αβίαστη και απροϋπόθετη ανταπόκριση στην πρόσκληση που διαχρονικά απευθύνει ο Κύριος σε κάθε καλοπροαίρετο άνθρωπο.

Η δεύτερη προϋπόθεση είναι όποιος αποδεχτεί την πρόσκληση του Χριστού θα πρέπει να Τον ακολουθήσει και να Τον υπακούσει. Θα πρέπει να νεκρώσει το δικό του θέλημα, για να ζει μέσα από την δική του ζωή το θέλημα του Θεού.

Η τρίτη προϋπόθεση είναι να αρνηθούμε τον εαυτό μας. Τί σημαίνει το “ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν”; Σημαίνει να αρνηθώ το θέλημά μου, την επιθυμία μου, το ”εγώ” μου. Να μην είναι επίκεντρο της ζωής μου η ικανοποίηση των δικών μου αναγκών, αλλά μόνο να εμφαίνεται μέσα από τη ζωή μου το θέλημα του Θεού. Και αυτό είναι πολύ δύσκολο, διότι ο άνθρωπος παρασύρεται κυριευόμενος από εμπαθή συναισθήματα, από υπερφίαλη υπερηφάνεια και από εωσφορική αλαζονεία. Και ειδικά η εποχή μας, πολλές φορές, φέρνει στο επίκεντρο της ζωής το ατομικό δικαίωμα του ανθρώπου. Να ζούμε μόνο εμείς, αγνοώντας τόσο το θέλημα του Θεού όσο και το θέλημα των άλλων ανθρώπων. Να εξασφαλίζουμε δηλαδή το δικό μας συμφέρον, την δική μας επιδίωξη και να αγνοούμε το κοινό συμφέρον, το οποίο θα πρέπει όλοι να υπηρετούμε.

Η τέταρτη και δυσκολότερη προϋπόθεση για να ανταποκριθούμε στην πρόσκληση του Χριστού είναι να άρουμε τον σταυρό∙ τον Σταυρό τον δικό Του, αλλά και τον σταυρό τον δικό μας και τον σταυρό των άλλων ανθρώπων. Να αποφασίσουμε, δηλαδή, να οδεύσουμε τη μαρτυρική οδό του Γολγοθά, χωρίς γογγυσμό, άλλα μόνο με την ελπίδα, ότι τον Σταυρό πάντοτε διαδέχεται η Ανάσταση.

Ελεύθερη ανταπόκριση, αβίαστη υπακοή, άρνηση του δικού μας θελήματος και άρση του σταυρού μας είναι οι τέσσερις προϋποθέσεις της σημερινής πρόσκλησης» ανέφερε ο Σεβασμιώτατος.

Στη συνέχεια, κάνοντας αναφορά στην μνήμη των Μαρτύρων της Μικράς Ασίας, τόνισε: «Αγαπητοί μου αδερφοί, αν όλα αυτά φαντάζουν τόσο δύσκολα, υπάρχουν κάποιες ιστορικές συνθήκες που αποδεικνύουν, ότι όλα αυτά μπορεί πραγματικά να εφαρμοστούν και στη ζωή του ανθρώπου, αλλά και στην ιστορική πορεία και διαδρομή του έθνους μας. Και σήμερα εορτάζουμε την ιερά μνήμη του αγίου ενδόξου εθνοϊερομάρτυρος Χρυσοστόμου, Επισκόπου Σμύρνης και των συν αυτώ μαρτυρησάντων κατά την Μικρασιατική Καταστροφή.

Ο Άγιος Χρυσόστομος ανταποκρίθηκε σε αυτή την πρόσκληση του Χριστού. Τον ακολούθησε, αρνήθηκε τον εαυτό του, υπήκουσε στο θέλημα Του και σήκωσε τον σταυρό του ονειδισμού, των παθημάτων, των διώξεων και των βασανισμών.

Το ευλογημένο χώμα της γης της Ιωνίας ποτίστηκε από το αίμα αυτού που έγινε “κατάστικτος τοῖς μώλωψι”, όπως ο Χριστός, αφού παραδόθηκε από τον Νουρεντίν πασά στα χέρια του μαινόμενου τουρκικού όχλου. Του έκοψαν όλα τα μέλη του σώματος, τον μαχαίρωσαν παντού και τον περιέφεραν νεκρό στους δρόμους και στα σοκάκια της Σμύρνης. Και στη συνέχεια έκαψαν το σώμα του για να μην αφήσουν κανέναν σημάδι του μαρτυρικού του τέλους. Κανείς δεν είδε πλέον τον Δεσπότη της Σμύρνης.

Και ο Άγιος σαν έτοιμος από καιρό υψώνει τα χέρια του ικετευτικά στον ουρανό και απευθύνει την έσχατη επίγεια προσευχή του. Και ενώ το σώμα του παραδίδεται στον φθόνο, στην κακία και στο μένος των Τούρκων, η ψυχή του ανέρχεται στο υπερουράνιο Θυσιαστήριο για να λάβει τον αμαράντινο της δόξης στέφανο.

Το παράδειγμα του μεγάλου αυτού Εθνοϊερομάρτυρος ακολούθησαν και οι Επίσκοποι των άλλων Επισκοπών της Ιωνίας, καθώς και πολλοί Κληρικοί, Μοναχοί και χιλιάδες λαού, οι οποίοι βασανίστηκαν, μαρτύρησαν και θανατώθηκαν με φρικτό και βάναυσο τρόπο, αφού είχαν εγκαταλειφθεί από τις Μεγάλες Δυνάμεις, αλλά και από τον Έλληνα Ύπατο Αρμοστή της Σμύρνης, τον Αριστείδη Στεργιάδη.

Αυτός ήταν ο Γολγοθάς και το μαρτυρικό τέλος της Μικρασίας μετά από δύο χιλιάδες χρόνια ζωής. Όλα κάηκαν, όλα καταστράφηκαν εκείνες τις ημέρες, όλα έγιναν ερείπια και ελάχιστα πια μαρτυρούν το πέρασμα των Ελλήνων σε εκείνη την ευλογημένη κοιτίδα της Ιωνικής γης.

Και σήμερα, εκατό και πλέον χρόνια μετά, ο Σύλλογος Μικρασιατών Προσφύγων του Νομού Αιτωλοακαρνανίας δεν ξεχνά και μάς κάλεσε όλους σε αυτήν την μυσταγωγική σύναξη για να τιμήσουμε τους μάρτυρες, να μνημονεύσουμε όσους θυσιάστηκαν, να προσευχηθούμε για όσους έφυγαν πρόσφυγες και ήρθαν και εγκαταστάθηκαν και στον τόπο μας. Ύψωσαν Ναούς, Σχολεία και Ιδρύματα και μετέφεραν την αρχοντιά, το ήθος, τον πολιτισμό και τις παραδόσεις της Ιωνίας σε κάθε γωνιά της πατρίδας μας όπου εγκαταστάθηκαν».

Ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε επίσης και στον Σύλλογο Πολυτέκνων, οι οποίοι τέλεσαν το καθιερωμένο ετήσιο μνημόσυνο των κεκοιμημένων μελών τους, λέγοντας: «Σήμερα, όμως, είμαστε εδώ και για να τιμήσουμε τον Σύλλογο Πολυτέκνων Αγρινίου και Περιχώρων και να τελέσουμε επιμνημόσυνη δέηση για τα κεκοιμημένα μέλη του Συλλόγου. Και θα έλεγα, ότι κάθε πολύτεκνη οικογένεια φέρει στους ώμους της ένα βαρύ σταυρό. Πολλές φορές η πολιτεία τον κάνει δυσβάστακτο, όμως ο κάθε πολύτεκνος γονέας ξέρει πραγματικά να άρει τον σταυρό της πολυτεκνίας και να τον μετατρέπει σε ανάσταση καλλιτεκνίας. Και εμείς, εδώ στην Αιτωλοακαρνανία καυχόμαστε, γιατί έχουμε τον πιο πολυπληθή και δραστήριο Σύλλογο Πολυτέκνων σε όλη την Ελλάδα. Οι πολύτεκνες οικογένειες αποτελούν το καύχημα της τοπικής μας Εκκλησίας. Να, λοιπόν, σήμερα πώς ο Τίμιος Σταυρός του Κυρίου μας, ενώνει τους πάντες, το παρελθόν και το παρόν, την ιστορία και την πίστη».

Ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο Σεβασμιώτατος προέτρεψε τους πιστούς: «Ας προσευχηθούμε, λοιπόν, αγαπητοί μου αδελφοί, να αναπαύει ο Θεός όλα τα θύματα της Μικρασιατικής Καταστροφής. Να μην επιτρέψει ποτέ άλλη θλιβερή και μελανή σελίδα στη ιστορία της πατρίδος μας. Ας προσευχηθούμε όμως, και για τους κεκοιμημένους πολυτέκνους. Και για τον Πρόεδρο και τα Μέλη του Συλλόγου. Να τους δίδει ο Θεός δύναμη να σηκώνουν τον σταυρό της πολυτεκνίας και να μαρτυρούν μέσα στον κόσμο την συνέχιση της ελληνικής μας παραδόσεως και της ορθοδόξου πίστεως μας, η οποία αποτελεί την πεμπτουσία της ζωής μας και το θεμέλιο της ιστορικής μας συνέχειας».

Ακολούθως, στο μνημείο των πεσόντων της Μικρασιατικής Καταστροφής, στο προαύλιο του Ναού, τελέστηκε το επίσημο Τρισάγιο και η κατάθεση στεφάνων από τον Υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης κ. Κώστα Καραγκούνη, τον Δήμαρχο Αγρινίου, κ. Γεώργιο Παπαναστασίου, τον Βουλευτή κ. Θανάση Παπαθανάση, τον Αντιπεριφερειάρχη κ. Νικόλαο Κατσακιώρη, τον Αστυνομικό Διευθυντή Ακαρνανίας κ. Δημήτρη Γαλαζούλα, τους εκπροσώπους των Δημοτικών και Περιφερειακών Αρχών, τους Προέδρους των Προσφυγικών Συλλόγων και άλλους εκπροσώπους Φορέων της περιοχής.