Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Υγείας επιχειρεί μια νέα προσέγγιση στην αντιμετώπιση του «τραύματος» στο ΕΣΥ. Κεντρική ιδέα για τη δημιουργία του Εθνικού Συστήματος Τραύματος (ΕΣΤ) είναι ο διαχωρισμός των επειγόντων περιστατικών που αφορούν σε τραυματισμούς, από τα παθολογικά επείγοντα περιστατικά.
Με υπουργική απόφαση η αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, Μίνα Γκάγκα, ενεργοποίησε στις 15 Φεβρουαρίου, το «Εθνικό Σύστημα Τραύματος». Πρόκειται για τη δημιουργία «Κέντρων Τραύματος» στο ΕΣΥ, τα οποία θα λειτουργούν ανεξάρτητα από την υπόλοιπη λειτουργία των δημόσιων νοσοκομείων.
Ο σχεδιασμός στηρίζεται σε πρότυπα κέντρα Τραύματος του εξωτερικού, ενώ για την σωστή εφαρμογή και εκτέλεση αυτής της πιλοτικής υπηρεσίας, ορίστηκε στις αρχές Φεβρουαρίου 9μελής Επιτροπή. Πρόκειται για την “Επιτροπή για την Οργάνωση Διαχείρισης Τραύματος – Εθνικό Σύστημα Τραύματος”.
Έργο της Επιτροπής είναι η υλοποίηση της πρότασης βάσει της Διεθνούς και Ελληνικής εμπειρίας, των υπαρχουσών υποδομών και του ανθρώπινου δυναμικού της Χώρας.
Εθνικό Σύστημα Τραύματος: Τι προβλέπεται
Κεντρική ιδέα για τη δημιουργία του Εθνικού Συστήματος Τραύματος (ΕΣΤ) είναι ο διαχωρισμός των επειγόντων περιστατικών που αφορούν σε τραυματισμούς, από τα παθολογικά επείγοντα περιστατικά (ανακοπές, εγκεφαλικά κλπ).
Προβλέπεται δηλαδή, τα Τμήματα Επειγόντων Τραύματος να αυτονομηθούν σε σχέση με τις υπόλοιπες υπηρεσίες Επειγόντων (ΤΕΠ) των νοσοκομείων.
Το υπουργείο Υγείας προσδοκά με τα Κέντρα αυτά να ελαχιστοποιήσει τους προβλέψιμους ή / και αποτρέψιμους θανάτους και βλάβες που προκύπτουν από τραυματικές κακώσεις.
Ειδικότερα, η Επιτροπή αναμένεται να προχωρήσει στην επιλογή συγκεκριμένων νοσοκομείων που πληρούν τα κριτήρια, ώστε να λειτουργήσουν ως Πιλοτικά Κέντρα Τραύματος.
Προοδευτικά, το ΕΣΤ αναμένεται να εφαρμοστεί σε ολόκληρη τη Χώρα.
Κριτήρια βαρύτητας σε 4 βαθμίδες
Η διαλογή των περιστατικών θα γίνεται με βάση συγκεκριμένα κριτήρια βαρύτητας, τα οποία προσδιορίζει πρόσφατη Υπουργική απόφαση που φέρει την υπογραφή της αν. υπουργού Υγείας, Μίνας Γκάγκα.
Με βάση την απόφαση, προσδιορίζονται 4 βαθμίδες βαρύτητας.
Πιο αναλυτικά, οι προτεραιότητες στην ενεργοποίηση ομάδας τραύματος προσδιορίζονται ως εξής:
Τραύματα Προτεραιότητας 1 PRIORITY 1 (P1): Ανάγκη Υπερ-Επείγουσας Αντιμετώπισης
- Οι ασθενείς πρέπει να αντιμετωπίζονται από Χειρουργό Τραύματος σε 10 λεπτά από την άφιξη τους.
- Πολύ Υψηλή Πιθανότητα απειλητικού για την ζωή τραύματος.
- Κίνδυνος άμεσου θανάτου 40-45%, ανάγκη άμεσης χειρουργικής παρέμβασης στο 25-40%
Η ενεργοποίηση της ομάδας τραύματος βασίζεται στα ακόλουθα κριτήρια:
Πρόκειται για τραύματα που αφορούν πολλαπλές ανατομικές περιοχές, (πολυ-τραυματίες κλπ.) και τα οποία μπορεί να προκληθούν από υψηλής ταχύτητος τροχαίο (ταχύτητα > 60 km/h), μετωπική σύγκρουση, ανατροπή οχήματος, πλάγιο μετωπική σύγκρουση, εκτίναξη επιβαίνοντος.
Επίσης, αφορά ασθενείς με τραύματα από παρατεταμένο απεγκλωβισμό (παραμόρφωση χώρου επιβατών, μεγαλύτερη από 30cm ), πτώση από ύψος 3 μέτρων ή περισσότερο, παιδιά κάτω των 12 ετών με πτώση από ύψος διπλάσιο από το ανάστημα τους, ατύχημα πεζού, ατύχημα ποδηλάτη, απαγχονισμό, στραγγαλισμό, τραύμα μετά από έκρηξη.
Ειδικές συνθήκες (Εγκυμοσύνη, ατύχημα με τραίνο, αεροπορικό ατύχημα κλπ).
Τραύματα προτεραιότητας 2 PRIORITY 2 (P2): Ανάγκη Επείγουσας Αντιμετώπισης
- Μέτρια προς υψηλή πιθανότητα απειλητικού για τη ζωή τραύματος.
- Κίνδυνος άμεσου θανάτου περίπου 15-20%.
- Οι ασθενείς πρέπει να εκτιμηθούν από την Ομάδα Τραύματος σε 30’ από την προσέλευση τους.
- Χειρουργική επέμβαση για αντιμετώπιση ενός οργάνου ή συστηματική απαιτείται περίπου στο 50% των περιπτώσεων.
- Τα κριτήρια επιλογής ασθενών στην ομάδα αυτή είναι λειτουργικά, ανατομικά και μηχανισμού τραυματισμού.
Τραύματα Προτεραιότητας 3 PRIORITY 3 (P3): Περιπατητικοί Τραυματίες
- Ελάχιστος ο κίνδυνος για απειλητικό για την ζωή τραύμα.
- Εκτίμηση από την Ομάδα Τραύματος σε 60 λεπτά από την άφιξη.
- Ανάγκη για μείζον χειρουργείο στο 10% των τραυματιών αυτών.
- Περιλαμβάνει αλλά δεν περιορίζεται σε: Τραύματα που αφορούν μία ανατομική περιοχή χωρίς επικίνδυνο μηχανισμό για διαταραχή φυσιολογίας/λειτουργίας, Τραύμα Μικρών Αρθρώσεων, Μικρού βαθμού και έκτασης Έγκαυμα.
Τραύματα Προτεραιότητα 4 PRIORITY 4 (P4): Νεκροί τραυματίες που δεν χρειάζονται καμία θεραπεία).
Κατανομή ανά νοσοκομεία και ανά βαρύτητα τραύματος
Τα περιστατικά βαρύτητας 1 (Priority 1, P1) είναι τραυματίες με το βαρύτερο τραύμα και πρέπει να κατευθύνονται σε νοσοκομεία επιπέδου I. Αν υπάρχει χρονικός περιορισμός και ο ασθενής θνήσκει τα νοσοκομεία επιπέδου ΙΙ θα πρέπει να είναι ικανά να αναζωογονήσουν τον τραυματία Ρ1, και μετά να τον διακομίσουν σε νοσοκομείο επιπέδου Ι:
Αναλυτικά ο διαχωρισμός των νοσοκομείων ανά επίπεδο:
ΕΠΙΠΕΔΟ Ι (Level I): Είναι το πλέον ειδικό νοσοκομείο στην αντιμετώπιση βαρέως τραυματία της γεωγραφικής περιοχής ευθύνης του.
ΕΠΙΠΕΔΟ ΙΙ (Level II): Νοσοκομεία που αντιμετωπίζουν μικρότερης βαρύτητας τραυματίες και παραπέμπουν μετά από άμεση επικοινωνία στο Κέντρο Τραύματος (Κ.Τ) Επιπέδου Ι (της γεωγραφικής περιοχής τους) αν οι δυνατότητες του κέντρου δεν επαρκούν για το είδος του τραύματος.
ΕΠΙΠΕΔΟ ΙΙΙ (Level III): Ιατρικές δομές που διασυνδέονται, πλαισιώνουν και παραπέμπουν στο Κ.Τ. Επιπέδου ΙΙ (Level II), όπως καθορίζεται γεωγραφικά. Η παραπομπή γίνεται και σε Κ.Τ. επιπέδου Ι αν η κατάσταση του τραυματία το επιβάλλει.
ΕΠΙΠΕΔΟ ΙV (Level IV): Ιατρικές υποδομές που διασυνδέονται, πλαισιώνουν και παραπέμπουν στο Κ.Τ. Επιπέδου ΙΙΙ (Level III), όπως καθορίζεται γεωγραφικά. Μετά από συνεννόηση, αν η κατάσταση το επιβάλλει, γίνεται μεταφορά σε Κ.Τ. ανώτερου επιπέδου μετά την παροχή των πρώτων βοηθειών.
Τα Κέντρα Τραύματος θα υλοποιηθούν μετά τις εκλογές και εάν η παρούσα κυβέρνηση λάβει εντολή ανανέωσης της θητείας της, ή από επόμενη κυβέρνηση εάν θελήσει να τα υλοποιήσει.
Γιάννα Σουλάκη – iatropedia
