Γράφει ο Γιώργος Κουβαράς
Από το 1974 και διατρέχοντας ολόκληρη τη Μεταπολίτευση, παρατηρούμε ότι το εκλογικό σώμα δίνει πάντα με τον ένα ή τον άλλο τρόπο διπλή ευκαιρία στις πολιτικές δυνάμεις στις οποίες αποφασίζει να εμπιστευτεί τη διακυβέρνηση της χώρας. Το ερώτημα είναι αν η ιστορία της δεύτερης ευκαιρίας θα επιβεβαιωθεί στις επόμενες εκλογές, που θα διεξαχθούν με απλή αναλογική.
Ο χρόνος που απομένει μέχρι τις εθνικές εκλογές φαντάζει πολύ μακρύς, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς ότι όλο αυτό το διάστημα η χώρα θα βρίσκεται σε προεκλογικό κλίμα. Από την ώρα που ελήφθη η απόφαση από τον Πρωθυπουργό για κάλπες στο τέλος της τετραετίας, όλοι προσπαθούν να μαντέψουν τι μπορεί να μεσολαβήσει μέσα στους επόμενους δέκα μήνες, το οποίο να μπορεί να επηρεάσει ή ακόμη και να κρίνει το εκλογικό αποτέλεσμα. Επειδή η μελλοντολογία έχει αποδειχθεί μη ασφαλής μέθοδος στην πολιτική ανάλυση, ας επιχειρήσουμε το ακριβώς αντίθετο: Μια σύντομη, σχεδόν επιγραμματική αναδρομή στο παρελθόν, που θα μας οδηγήσει σε ένα συμπέρασμα που δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο.
Ποιο είναι αυτό; Ξεκινώντας από το 1974 και διατρέχοντας ολόκληρη τη Μεταπολίτευση, παρατηρούμε ότι το εκλογικό σώμα δίνει πάντα με τον ένα ή τον άλλο τρόπο διπλή ευκαιρία στις πολιτικές δυνάμεις στις οποίες αποφασίζει να εμπιστευτεί τη διακυβέρνηση της χώρας.
Ας τα θυμηθούμε: Η ΝΔ του Κωνσταντίνου Καραμανλή κερδίζει τις εκλογές τον Νοέμβριο του 1974 με το ιλιγγιώδες 54,37% και τις ξανακερδίζει τρία χρόνια αργότερα, τον Νοέμβριο του 1977 με 41,84%.
Το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου κερδίζει τον Οκτώβριο του 1981 με 48,07% και ξανακερδίζει τέσσερα χρόνια αργότερα, τον Ιούνιο του 1985, με 45,82%.
Μετά είναι η σειρά του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Τον Ιούνιο του 1989 κερδίζει με 44,25%, σχηματίζει μαζί με την Αριστερά την κυβέρνηση Τζανετάκη και οδηγεί τον Ανδρέα Παπανδρέου στο Ειδικό Δικαστήριο. Τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου κερδίζει ξανά τις εκλογές με 46,19%, δεν μπορεί και πάλι να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, έτσι σχηματίζεται η οικουμενική κυβέρνηση Ζολώτα. Λίγους μήνες αργότερα, τον Απρίλιο του 1990 γίνονται και πάλι εκλογές και αυτή τη φορά η ΝΔ του Μητσοτάκη κερδίζει ξανά με 46,89%.
Το 1993 το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου επιστρέφει στην εξουσία, κερδίζοντας τις εκλογές που γίνονται τον Οκτώβριο με 46,88%. Το ΠΑΣΟΚ αλλάζει ηγεσία τον Ιανουάριο του 1995, λόγω της βεβαρημένης υγείας του ιδρυτή του. Αρχηγός του και πρωθυπουργός γίνεται ο Κώστας Σημίτης. Τον Σεπτέμβριο του 1996 το ΠΑΣΟΚ του Σημίτη κερδίζει με 41,49% και τον Απρίλιο του 2000 ξανακερδίζει με 43,79%.
Το 2004 η ΝΔ επανέρχεται στην εξουσία με τον Κώστα Καραμανλή που κερδίζει στις εκλογές του Μαρτίου με 45,36%. Η ΝΔ του Καραμανλή έχει και τη δεύτερη ευκαιρία της, στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2007, τις οποίες κερδίζει ξανά με 41,84%.
Το 2009 το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου πετυχαίνει μεγάλη νίκη με 43,92%. Λίγους μήνες αργότερα η χώρα μπαίνει στο Μνημόνιο και ακολουθεί μια περίοδος αστάθειας που καταλήγει στην κυβέρνηση συνεργασίας ΠΑΣΟΚ – ΝΔ – ΛΑΟΣ υπό τον Λουκά Παπαδήμο. Στις εκλογές του Μαίου του 2012, οι οποίες γίνονται σε δραματικές συνθήκες οικονομικής κρίσης τα «παλιά κόμματα» σημειώνουν τα πιο χαμηλά ποσοστά τους στην μέχρι τότε μεταπολιτευτική ιστορία: 18,85 η ΝΔ, 13,18% το ΠΑΣΟΚ, ενώ η ανερχόμενη δύναμη είναι ο ΣΥΡΙΖΑ με 16,78%. Παρά ταύτα ακόμη και τότε τα «παλιά κόμματα» έχουν μια δεύτερη ευκαιρία! Η ΝΔ του Αντώνη Σαμαρά κερδίζει στις εκλογές του Ιουνίου με 29,66% και σχηματίζει κυβέρνηση μαζί με το ΠΑΣΟΚ και την ΔΗΜΑΡ για να ολοκληρώσουν την μνημονιακή προσαρμογή της χώρας.
Τον Ιανουάριο του 2015 αρχίζει η περίοδος ΣΥΡΙΖΑ. Ο Αλέξης Τσίπρας κερδίζει τις εκλογές με 36,34% και συγκυβερνά με τους ΑΝΕΛ του Πάνου Καμένου. Παρά το γεγονός ότι αντί να «σκίσουν τα μνημόνια» ψηφίζουν ένα τρίτο, ξανά κερδίζουν τις εκλογές τον Σεπτέμβριο του 2015 (ΣΥΡΙΖΑ 35,46%, ΑΝΕΛ 3,69%) και συγκυβερνούν και πάλι μαζί.
Τον Ιούλιο του 2019 η ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη κερδίζει με 39,85% και σχηματίζει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Το ερώτημα είναι πλέον αν η ιστορία της δεύτερης ευκαιρίας θα επιβεβαιωθεί στις επόμενες εκλογές, που θα διεξαχθούν το 2023 με απλή αναλογική!
