Δυναμική εκκίνηση έκανε η μετάλλαξη Όμικρον στη χώρα μας. Από τις 6 Νοεμβρίου μέχρι και τις 13 Δεκεμβρίου, και από τον έλεγχο 1.173 δειγμάτων που επιλέχθηκαν τυχαιοποιημένα ή στοχευμένα, ταυτοποιήθηκαν 17 κρούσματα κορωνοϊού με την παραλλαγή Όμικρον. Περισσότερα από τα μισά έχουν εντοπιστεί στην Κρήτη -συγκεκριμένα τα 2 βρέθηκαν στο Ηράκλειο, τα 8 στο Λασίθι και το 1 στα Χανιά. Τρία κρούσματα ανιχνεύτηκαν στην Αττική και άλλα τρία στη Λακωνία. Ωστόσο, από τα 17, τα 11 είναι εγχώρια, δηλαδή δεν έχουν ιστορικό ταξιδιού, ενώ ιδιαίτερη ανησυχία σε αυτή τη φάση της αρχής της πορείας εξάπλωσης της μετάλλαξης προκαλεί το γεγονός ότι αναφέρονται και «ορφανά» κρούσματα, δηλαδή ανιχνεύτηκε η Όμικρον χωρίς τα άτομα να έχουν συσχέτιση με ταξίδι ή να είναι επαφή άλλου γνωστού κρούσματος.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, η διασπορά της Όμικρον στη χώρα μας είναι πιο μεγάλη από ό,τι μαρτυρούν τα δείγματα που ταυτοποιήθηκαν, γεγονός που αναμένεται να επηρεάσει ή και να ανατρέψει την πτωτική πορεία της επιδημίας. Ιδίως σε περιοχές όπου καταγράφεται έντονη αυξητική τάση των κρουσμάτων, οι επιστήμονες θεωρούν ευρεία την εξάπλωση του συγκεκριμένου στελέχους, το οποίο άλλωστε διακρίνεται για την υψηλή μεταδοτικότητά του. Για παράδειγμα, οι περιοχές της Λακωνίας, της Λευκάδας, του Λασιθίου, των Χανίων, του Ηρακλείου βρίσκονται στο μικροσκόπιο των αρχών καθώς τα επιδημιολογικά δεδομένα δηλώνουν αιφνίδια έξαρση, με την Όμικρον να αποτελεί τον πιο πιθανό παράγοντα αυτής της πυροδότησης της επιδημίας. Σε άλλες περιοχές, όπως στις Σποράδες, τη Νάξο, τη Λήμνο, την Ευρυτανία, την Καβάλα έχει αυξηθεί η μέση ηλικία των μολύνσεων (μεταξύ 43 και 45 ετών), προκαλώντας ανησυχία για αυξημένες νοσηλείες σε αυτούς τους πληθυσμούς.

Όπως σημειώνεται στο δημοσίευμα της Παναγιώτας Καρλατήρα στο protothema, προς το παρόν κυρίαρχο μεταλλαγμένο στέλεχος στην Ελλάδα παραμένει το Δέλτα που εντοπίζεται στο 99,91% των τελευταίων δειγμάτων κορωνοϊού που ελέγχθηκαν. Θεωρείται όμως θέμα χρόνου να καταγραφεί επέλαση της μετάλλαξης Όμικρον και κυριαρχία της έναντι της Δέλτα. «Η Όμικρον είναι ήδη παντού, η μεταδοτικότητά της είναι μεγάλη» είπε κατά τη χθεσινή εβδομαδιαία ενημέρωση για την επιδημία στο υπουργείο Υγείας, η καθηγήτρια Παιδιατρικής – Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, κυρία Βάνα Παπαευαγγέλου, αναφέροντας ενδεικτικά ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο μέσα σε δυο τρεις εβδομάδες το 50% των νέων λοιμώξεων αφορούν στο νέο μεταλλαγμένο στέλεχος. Η ταχύτητα με την οποία διένυσε την απόσταση αυτή η νέα μετάλλαξη προοιωνίζεται επικράτηση σε σύντομο διάστημα έναντι της Δέλτα και στη χώρα μας.

Σε μία προσπάθεια να συγκρατηθεί η ανεξέλεγκτη πορεία της Όμικρον και η άτακτη «εισβολή» της στη χώρα μας από τους ταξιδιώτες της εορταστικής περιόδου τίθενται σε εφαρμογή από την προσεχή Κυριακή νέες ταξιδιωτικές οδηγίες. Συγκεκριμένα, τα επικαιροποιημένα μέτρα περιλαμβάνουν είτε αρνητικό μοριακό τεστ (PCR) 72 ωρών είτε rapid test 24 ωρών για όλους τους ταξιδιώτες ηλικίας άνω των 5 ετών, ανεξαρτήτως εάν είναι εμβολιασμένοι ή όχι, με ισχύ σε όλες τις πύλες εισόδου στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την αναπληρώτρια υπουργό Υγείας, κυρία Μίνα Γκάγκα, πρόκειται για έκτακτο μέτρο με προσωρινή διάρκεια κατά την περίοδο των γιορτών. Σημειώνεται πως εξαιρούνται οι ταξιδιώτες που μπαίνουν στη χώρα μας μετά από παραμονή στο εξωτερικό για διάστημα μικρότερο των 48 ωρών.

Ο μεγάλος κίνδυνος επαναμόλυνσης με Όμικρον για τους νοσήσαντες

Όσοι έχουν νοσήσει, πρέπει να εμβολιαστούν άμεσα γιατί η μετάλλαξη Όμικρον έχει την ικανότητα να επαναμολύνει τα άτομα που νόσησαν λόγω κορωνοϊού και εμφάνισαν τη λοίμωξη covid-19, σύμφωνα με όσα δήλωσε χθες η κυρία Παπαευαγγέλου. Τα έως τώρα στοιχεία δείχνουν με σαφήνεια ότι όσοι έχουν νοσήσει έχουν υψηλό κίνδυνο να επαναμολυνθούν με το νέο μεταλλαγμένο στέλεχος, τόνισε η καθηγήτρια και απηύθυνε έκκληση σε όσους έχουν νοσήσει και εφόσον έχει παρέλθει το απαιτούμενο διάστημα (τρεις μήνες) από τη διάγνωση να σπεύσουν να εμβολιαστούν.

Οι πρώτες ενδείξεις δείχνουν ότι όσοι έχουν νοσήσει από τη μετάλλαξη Δέλτα και έχουν εμβολιαστεί, κινδυνεύουν λιγότερο να επαναμολυνθούν από τη μετάλλαξη Όμικρον. Επίσης, φαίνεται πως, παρόλο που και οι εμβολιασμένοι μολύνονται με την Ομικρον, οι τρεις δόσεις παρέχουν σημαντική προστασία.

«Οι πολλές μεταλλάξεις έχουν τροποποιήσει το περίβλημα του ιού, ωστόσο η χορήγηση αναμνηστικής δόσης και ο συνδυασμός νόσησης και εμβολιασμού, προσφέρουν αυξημένη προστασία. Δεν έχει απαντηθεί το ερώτημα για τη σοβαρότητα της νόσου από την Όμικρον» εξήγησε η κυρία Παπαευαγγέλου. Ωστόσο, ξεκαθάρισε ότι ακόμη και εάν προκύψει ότι η Όμικρον προκαλεί ηπιότερη νόσηση, η πίεση που θα προκύψει στο σύστημα υγείας για νοσηλείες θα είναι πιθανόν μεγάλη λόγω των αυξημένων κρουσμάτων. «Η πιθανή επικράτηση της Όμικρον, μας καλεί να είμαστε προσεκτικοί με τις επισκέψεις μας μέσα στις γιορτές. Θα πρέπει να εξετάσουμε με βάση τις ανάγκες μας και τη λογική μας πού θα πάμε» είπε εννοώντας ότι χρειάζεται μεγάλη προσοχή στις κοινωνικές επαφές όλων και επανέλαβε τα μέτρα προστασίας και υγιεινής που πρέπει να ακολουθούμε, καθώς «μας προστατεύουν ανεξαρτήτως μεταλλάξεων».

Γιατί είναι σημαντική η τρίτη δόση για την Όμικρον

Το ερώτημα που ακόμα δεν έχει απαντηθεί με σαφήνεια και που είναι κρίσιμο, κατά τους ειδικούς αφορά στο κατά πόσο σοβαρή θα είναι η νόσος που προκαλείται από την παραλλαγή Όμικρον. Από την πλευρά του, ο αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, κ. Γκίκας Μαγιορκίνης, σημείωσε χθες ότι ακόμη και αν οι ενδείξεις είναι ότι η Όμικρον οδηγεί σε ηπιότερη νόσο, δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί η πιθανή πίεση στο ΕΣΥ. Βασικός παράγοντας αποτελεί η συμμετοχή του πληθυσμού άνω των 60 ετών στον εμβολιασμό.

Αν και τα πρώτα δεδομένα αναφέρουν ότι ενδέχεται να είναι ηπιότερη, τονίστηκε ότι μέχρι σήμερα τα κρούσματα στη Νότια Αφρική αφορούσαν κυρίως σε νεαρά, υγιή και κατά κύριο λόγο εμβολιασμένα άτομα.

Επίσης δεν έχει ακόμα διευκρινιστεί κατά πόσο εάν κολλήσουμε, ο εμβολιασμός μας προστατεύει από σοβαρή νόσο και θάνατο.

Τα πρώτα δεδομένα, που μένει να επιβεβαιωθούν, ανέφερε η κυρία Παπαευαγγέλου δείχνουν ότι ο εμβολιασμός έναντι της Covid, ιδιαίτερα μετά τη χορήγηση της αναμνηστικής δόσης, προστατεύει σε μεγάλο βαθμό έναντι σοβαρής νόσου, ακόμη και λόγω Όμικρον.

Τα πρώιμα επιστημονικά ευρήματα ενισχύουν την άποψη ότι το κρίσιμο στοιχείο κατά της Όμικρον είναι η τρίτη, ή «αναμνηστική» δόση. Συγκεκριμένα, και όπως ανακοίνωσαν την περασμένη εβδομάδα οι Pfizer/BioNTech, στο πλαίσιο των εργαστηριακών μελετών για την Όμικρον διαπίστωσαν ότι η 3η δόση πολλαπλασίασε τα αντισώματα κατά 25 φορές σε σύγκριση με ό,τι συμβαίνει με τις 2 πρώτες δόσεις. Για αυτές, όπως ανέφεραν, ισχύει ότι αποτρέπουν τη βαριά νόσηση, καθώς τα αντισώματα που παράγουν είναι σε θέση να αναγνωρίσουν το 80% των πρωτεϊνικών ακίδων του κορωνοϊού, ακόμη και στην παραλλαγή Όμικρον, η οποία φέρει δεκάδες μεταλλάξεις.