Γράφει η Ροδάνθη Φλώρου*
Ο Άγγλος ρομαντικός ποιητής και λαμπρός φιλέλληνας, George Gordon, έκτος Λόρδος Byron,γεννήθηκε στις 22 Ιανουαρίου του 1788 στο Λονδίνο και άφησε την τελευταία του πνοή στο Μεσολόγγι, στις 19 Απριλίου 1824, μόλις λίγους μήνες αφ’ ότου συμπλήρωσε τα 36 του χρόνια.
Φλογερός υποστηρικτής της ιδέας της απελευθέρωσης των Ελλήνων ο Byron την εξέφρασε στα κείμενά του ήδη από το πρώτο του ταξίδι στην Ελλάδα, το 1809, και την έκανε πράξη με το δεύτερο και τελευταίο του, στην ήδη επαναστατημένη χώρα, το 1823.
Ο ερχομός του Βύρωνα στην επαναστατημένη Ελλάδα ήταν μια πολιτική πράξη. Καταλάβαινε με μεγάλη διαύγεια πως η δική του ελευθερία και αυτή της Ελλάδος ήταν μια έμπρακτη ανταρσία κατά των συνασπισμένων συμφερόντων των ισχυρών θρόνων της Ευρώπης.
Η κατανόηση αυτή τον οδήγησε στο Μεσολόγγι στις 5 Ιανουαρίου 1824 πιστεύοντας στον προτρεπτικό σκοπό της Αριστοτελικής Ηθικής, ότι για να είναι κάποιος γενναίος πρέπει και να δρα γενναία. Αυτή η μορφή δράσης είναι αυτή που ο Βύρων είχε ονομάσει στην Ιταλία «η καθ αυτό ποίηση της πολιτικής»
Οι νεκροί ξυπνήσανε, κι εγώ θα κοιμάμαι;
Ο κόσμος πολεμάει τους τυράννους του,
κι εγώ θα σκύψω το κεφάλι;
Δυστυχώς όμως μετά από μια βασανιστική, μοιραία ασθένεια δέκα ημερών, ο λόρδος Βύρων, άφησε την τελευταία του πνοή στο Μεσολόγγι, το βράδυ της 19ης Απριλίου 1824 στις 6 το βράδυ μέσα σε μια φοβερή καταιγίδα που σου πάγωνε το αίμα. Ενώ ψυχορραγούσε αναφώνησε για την Ελλάδα: «Της έδωσα το χρόνο μου, την περιουσία μου, την υγεία μου –και τώρα της δίνω και τη ζωή μου».
Αποτελεί μια από τις ειρωνείες της ζωής του Βύρωνα, ότι οι γιατροί του, θα τον αιμορραγούσαν μέχρι θανάτου με βδέλλες και να καταστήσουν αδύνατο πια κάθε ηρωικό τέλος της ζωής του.
Το Πάσχα του 1824 ήταν πένθιμο για τους Μεσολογγίτες δεν ακούστηκαν οι χαρούμενοι κανονιοβολισμοί, ούτε τα γνωστά τραγούδια, ούτε οι χοροί. Όποιος ανατρέξει στα « Ελληνικά Χρονικά» της ημέρας εκείνης που κυκλοφόρησε την είδηση του θανάτου σε πένθιμο πλαίσιο θα διαπιστώσει το βαθύ και καθολικό πένθος και τα αισθήματα θλίψεως και απελπισίας των Ελλήνων. Στο ίδιο φύλλο δημοσιεύθηκε και η διαταγή της Διοικήσεως για την κήρυξη γενικού πένθους τριών εβδομάδων.
Στα επόμενα φύλλα των Ελληνικών Χρονικών, μπορούμε να δούμε την περιγραφή της μεγαλοπρεπούς κηδείας καθώς και το κείμενο του μνημειώδους επικήδειου λόγου, τον οποίο εκφώνησε ο Σπυρίδων Τρικούπης , φίλος και συνεργάτης του λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι και μετέπειτα πρωθυπουργός της Ελλάδος. Οι Μεσολογγίτες ζήτησαν να ταφεί ο ποιητής στο Μεσολόγγι όμως οι οικείοι του στην Αγγλία αρνήθηκαν. Τελικά μετά την ταρίχευση του νεκρού, δόθηκαν οι πνεύμονες του και τοποθετήθηκαν σε ασημένια θήκη στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Σπυρίδωνος, όπου την τραγική νύχτα της Εξόδου, ένας καλόγερος την πήρε και την διέσωσε μαζί με ιερές εικόνες.
Με την απελευθέρωση της πόλης μεταφέρθηκε πίσω στον ναό έως το 1881. Τότε σε μια επίσημη τελετή τοποθετήθηκε στον Κήπο των Ηρώων κάτω από τον Ανδριάντα του Λόρδου Βύρωνα, έργο του γλύπτη Γεωργίου Βιτάλη.
Το Μεσολόγγι έγινε έτσι για πάντα η εστία όπου αναπαύεται συμβολικά ένα ακριβό κομμάτι από την ποιητική ύπαρξη που το αγκάλιασε με τόση αγάπη.
Φωτογραφία: Πίνακας του ζωγράφου, J. Denis Odevaere, Lord Byron, 1826, Groeninge museum. Στον πίνακα ο Byron, απεικονίζεται νεκρός δαφνοστεφανωμένος ως αρχαίος Έλληνας.
*Πρόεδρος της Βυρωνικής Εταιρείας Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου.
