Σε κοινή κοινοβουλετική παρέμβαση προχώρησαν οι Τομεάρχες ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, Περιβάλλοντος & Ενέργειας Μίλτος Ζαμπάρας, Υποδομών & Μεταφορών Χάρης Μαμουλάκης και Εσωτερικών Γιώτα Πούλου, που αφορά τις επικείμενες συγχωνεύσεις των Δημοτικών Εταιρειών Ύδρευσης και Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.) με τη συνυπογραφή 22 ακόμη Βουλευτών, προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εσωτερικών.

Οι αρμόδιοι Υπουργοί ερωτώνται: «Ποιος και πώς θα επωφεληθεί από τις επικείμενες συγχωνεύσεις των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ);». Αναλυτικά:

Η κυβέρνηση της ΝΔ ήδη από το 2020 μεθοδεύει τις συγχωνεύσεις των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) συμβάλλοντας ενεργά, εν καιρό μάλιστα ενεργειακής κρίσης, στην αποδυνάμωση και όξυνση των προβλημάτων τους με επαπειλούμενη την ιδιωτικοποίηση των λειτουργιών τους, μέσω Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Η ΝΔ για πολλοστή φορά έχει στραμμένο το βλέμμα στα κέρδη των παρόχων υπηρεσιών ύδρευσης και όχι στην εξυπηρέτηση των τοπικών κοινωνιών και στην ανάπτυξη. Ωστόσο, η παροχή υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης δε συνιστά δραστηριότητα αναπόσπαστη από τον πυρήνα της κρατικής εξουσίας. Οι ΔΕΥΑ ασκούν δραστηριότητα κοινής ωφελείας και δεν πρέπει να αφαιρεθεί το απολύτως ζωτικής σημασίας δικαίωμα πρόσβασης των πολιτών στο δημόσιο, υψηλής ποιότητας και χαμηλής τιμής αγαθό του νερού.

Συγκεκριμένα, με το άρθρο 12Β του ν.4001/2011, στο οποίο προστέθηκε το άρθρο 12 του ν.5037/2023 σχετικά με την αναδιοργάνωση παρόχων υπηρεσιών ύδατος, προστέθηκε η δυνατότητα της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (Ρ.Α.Α.Ε.Υ.) να προτείνει στους Υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εσωτερικών έως το τέλος του 2024, σχέδιο συγχώνευσης παρόχων υπηρεσιών ύδατος, στο όνομα της βελτιστοποίησης της βιωσιμότητάς τους και της ενίσχυσης της διαχειριστικής τους ικανότητας.

Επιπλέον, με την εξουσιοδοτική διάταξη της παρ.4 του ιδίου άρθρου, οι Υπουργοί Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εσωτερικών, με κοινή τους απόφαση θεσπίζουν τα κριτήρια αξιολόγησης της διαχειριστικής ικανότητας των παρόχων υπηρεσιών ύδατος, καθώς και τα ελάχιστα επίπεδα πλήρωσής τους προκειμένου για τη πιστοποίηση της επάρκειάς τους. Έτσι, με την υπ’ αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΣΔΥΥ/53924/460 ΚΥΑ (Β’ 3309/18/05.2023), ορίστηκαν γενικά κριτήρια τα οποία η Ρ.Α.Α.Ε.Υ. θα πρέπει να λάβει υπόψη για τη διαπίστωση της διαχειριστικής ικανότητας των παρόχων υπηρεσιών ύδατος ως εξής: α. η απαραίτητη διοικητική, διαχειριστική επιχειρησιακή και τεχνική επάρκεια σύμφωνα με τις διεθνείς καλές πρακτικές και β. η χρηματοοοικονομική βιωσιμότητα.

Για τη διαπίστωση των κριτηρίων αυτών οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος, κατόπιν αιτήματος της Ρ.Α..Ε.Ε.Υ. υποβάλλουν φάκελο. Επιπλέον, τέθηκαν ειδικότερα κριτήρια όπως: α. η ύπαρξη οργανογράμματος, β. η καταγραφή διαδικασιών λειτουργίας, γ. η επαρκής στελέχωση, δ. η ικανότητα διαρκούς εξυπηρέτησης των πελατών, ε. η ικανότητα αντιμετώπισης τεχνικών ζητημάτων για τον ορθό σχεδιασμό, διαχείριση και λειτουργία του υδροδοτικού συστήματος και τη διασφάλιση της ποιότητας του πόσιμου νερού.

Ο σχεδιασμός της ΝΔ πήρε, νομοθετικώς, αρχική μορφή με την επέκταση των αρμοδιοτήτων της ΡΑΑΕΥ και τώρα αναμένεται η ολοκλήρωσή του με τις συγχωνεύσεις των ΔΕΥΑ και την απώλεια των διοικήσεών και των περιουσιακών στοιχείων τους από τους από του Δήμους. Οι δυσμενείς για την ευρεία κοινωνία συνέπειες των μέχρι στιγμής, δήθεν, άλλων, μεταρρυθμιστικών κυβερνητικών αποφάσεων, δεν αφήνουν περιθώρια δεύτερης σκέψης ως προς τους στόχους που έχουν τεθεί για τις επικείμενες συγχωνεύσεις.

Επιπλέον, υφίσταται πρόταση μεταρρύθμισης της δημόσιας πολιτικής ύδρευσης και αποχέτευσης από την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας, την οποία το επιτελείο της ΝΔ θα μπορούσε να λάβει υπόψη προκειμένου να υπάρξει μία βιώσιμη, αποδοτική και προς όφελος των πολιτών, που εμπλέκει τις 125 ΔΕΥΑ των 147 Δήμων της χώρας. Η εν λόγω πρόταση ενσωματώνει τα προβλεπόμενα στις μελέτες του 2020 και 2022 που εκπονήθηκαν από τη D.G. Regio, σχετικά με την αποτελεσματική διαχείριση των έργων του τομέα συλλογής και επεξεργασίας λυμάτων αλλά και τις ΔΕΥΑ.

Με δεδομένα τα ανωτέρω, την κρισιμότητα των όρων πρόσβασης των πολιτών στο αγαθό του νερού, το ότι οι αποφάσεις για την κοινωνία πρέπει να λαμβάνονται με συμμετοχή της ίδιας της κοινωνίας αλλά και των άμεσα εμπλεκόμενων φορέων, δήμων, δημοτικών επιχειρήσεων κ.ά. και σε συνδυασμό με τη σημασία πληροφόρησης για τους επικείμενους κυβερνητικούς σχεδιασμούς ερωτώνται οι αρμόδιοι κ. Υπουργοί:

 «1. Έχετε παραλάβει το προτεινόμενο σχέδιο συγχώνευσης παρόχων υπηρεσιών ύδατος από την Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (Ρ.Α.Α.Ε.Υ.); Σε αυτήν την περίπτωση τί προβλέπει;

2.  Σκοπεύετε να προβείτε στη συνένωση ΔΕΥΑ σε επίπεδο Περιφέρειας, Περιφερειακής Ενότητας ή Νομού;

3.  Εκτός από τις οικονομικές και γεωγραφικές παραμέτρους, πως ενσωματώσατε τα υπόλοιπα κριτήρια ήτοι πληθυσμιακά, περιβαλλοντικά, κοινωνικά κ.ά. προκειμένου για τη λήψη απόφασης ως προς το τρόπο αναδιοργάνωσης των ΔΕΥΑ;

4.  Έχετε λάβει υπόψη σας την πρόταση μεταρρύθμισης της δημόσιας πολιτικής ύδρευσης και αποχέτευσης από την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ);

5.  Ποιες από τις μεταρρυθμιστικές προτάσεις της ΚΕΔΕ έχετε ενσωματώσει ή σκοπεύετε να ενσωματώσετε στο σχέδιο που θα υλοποιήσετε στο τομέα της παροχής υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης;»