Αντιπλημμυρικά έργα ύψους 64 εκατ. ευρώ εντάχθηκαν στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΣΑΕΠ 501) της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας για την περίοδο 2020-2021, ενώ την ίδια περίοδο υπογράφτηκαν συμβάσεις αξίας 35,5 εκ ευρώ για έργα που ήδη εκτελούνται. Και επιπλέον, δρομολογήθηκαν ενέργειες για την ένταξη μελετών ύψους 9 εκατ. ευρώ για τον σχεδιασμό και την ωρίμανση της «νέας γενιάς» αντιπλημμυρικών έργων σε κρίσιμα υδατορέματα της Δυτικής Ελλάδας (ΣΑΜΠ 001 και ΣΑΜΠ 901).

Αυτά τα στοιχεία, μεταξύ άλλων, παρουσίασε ο Περιφερειάρχης, Νεκτάριος Φαρμάκης, στη διάρκεια της ενημέρωσης που παρείχε προς το Περιφερειακό Συμβούλιο Δυτικής Ελλάδας κατά τη σημερινή συνεδρίαση του Σώματος, σχετικά με για τις ζημιές που υπέστησαν οι Περιφερειακές Ενότητες Αιτωλοακαρνανίας, Αχαΐας και Ηλείας από τις θεομηνίες του προηγούμενου χρονικού διαστήματος, αλλά και τις δράσεις της Περιφέρειας, τόσο πριν όσο και μετά τις θεομηνίες.

Το θέμα ήρθε προ ημερήσιας διάταξης, με πρωτοβουλία του Περιφερειάρχη, προκειμένου το Περιφερειακό Συμβούλιο να έχει πλήρη «εικόνα» της έκτασης των ζημιών που έχουν προκληθεί, αλλά και των ενεργειών της Περιφερειακής Αρχής.

Όπως τόνισε ο Περιφερειάρχης, η σημαντική διαφορά όσων έγιναν από την παρούσα Περιφερειακή Αρχή σε επίπεδο αντιπλημμυρικών δράσεων, προ των θεομηνιών, σε σχέση με όσα είχαν γίνει το προηγούμενο χρονικό διάστημα, είναι κάτι παραπάνω από εμφανής.

«Τον Σεπτέμβριο του 2019, όταν μόλις είχαμε ξεκινήσει τη δική μας θητεία, μπροστά στον επερχόμενο τότε χειμώνα, πραγματοποιήθηκαν οι πρώτες αλλεπάλληλες συσκέψεις με τις αρμόδιες υπηρεσιακές μονάδες αναφορικά με τον αντιπλημμυρικό σχεδιασμό μας, τις εν εξελίξει εργολαβίες συντήρησης αντιπλημμυρικών και τις εν εξελίξει μελέτες για νέα αντιπλημμυρικά έργα. Τα στοιχεία που λάβαμε δεν ήσαν ενθαρρυντικά. Από το 2015 έως και το 2018, τα έργα συντήρησης αντιπλημμυρικών ανέρχονταν σε 28 εκατ. ευρώ και καμία εργολαβία δεν ήταν σε εξέλιξη το φθινόπωρο και τον χειμώνα του 2019» ανέφερε ο κ. Φαρμάκης, προσθέτοντας επίσης ότι η Περιφέρεια δεν είχε, ούτε κάποιο σχεδιασμό συγκεκριμένων ενεργειών πριν και μετά από κάποια φυσική καταστροφή, ούτε κάποιο έγγραφο που να αποστέλλεται προς την εκάστοτε κυβέρνηση για τη διαχείριση κάποιας κρίσης, αλλά ούτε και άλλου είδους έγγραφα που να εκφράζουν άποψη – ή ακόμα και αντίρρηση – ως προς τον αντιπλημμυρικό σχεδιασμό και τις ευθύνες που εκχωρήθηκαν από την κεντρική κυβέρνηση προς την περιφερειακή Αυτοδιοίκηση ή τα αντιπλημμυρικά έργα που εκτελούνταν στο πλαίσιο μεγάλων έργων της περιοχής, όπως η Ολυμπία Οδός, ο νέος σιδηρόδρομος, η Ιονία Οδός, κλπ.

«Θα το πω πολύ απλά, λοιπόν. Και με το χέρι στην καρδιά:Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας βάδιζε στα τυφλά. Με το «όσα φέρει ο καιρός».Δεν θα κρίνω εγώ εάν αυτό ήταν μία πολιτική επιλογή ή απλά, μία μεγάλη αδυναμία.Εμείς πάντως, δεν θα μπορούσαμε να δούμε την αδυναμία και να μην την διορθώσουμε» σημείωσε ο Περιφερειάρχης, προσθέτοντας ότι μέσα από τη δουλειά και τη συνεργασία με τα στελέχη της Περιφέρειας, διαμορφώθηκε ένα σχέδιο τριών φάσεων για την αντιμετώπιση κάθε κρίσης.

Οργανωμένο σχέδιο τριών φάσεων για κάθε κρίση

Το σχέδιο αυτό, όπως υπογράμμισε ο κ. Φαρμάκης, ιεραρχεί τις ενέργειες σε τρεις φάσεις. Η πρώτη φάση είναι οι ενέργειες που γίνονται κατά τη διάρκεια της κρίσης, η δεύτερη αφορά τις άμεσες και βραχυπρόθεσμες ενέργειες μετά την κρίση και η τρίτη, την μεσο-μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Βάσει αυτού του σχεδίου κινήθηκε η Περιφέρεια και κατά τις τελευταίες θεομηνίες

Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια των πολύ ισχυρών βροχοπτώσεων, πρώτος στόχος των ενεργειών της Περιφέρειας, σε συνεργασία με τους δήμους και τις άλλες υπηρεσίες, ήταν η προστασία της ανθρώπινης ζωής και αμέσως μετά, η διαφύλαξη κατά το δυνατόν, των κρίσιμων υποδομών.

Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά είπε, «οι διατιθέμενες πιστώσεις για μισθώσεις μηχανημάτων, για το 2021, είναι 3,2 εκατ ευρώ, όταν στην περίοδο 2017-2019 (μέχρι τον Αύγουστο) είχαν διατεθεί για μισθώσεις μηχανημάτων για παρεμβάσεις πολιτικής προστασίας 1,4 εκ ευρώ. Στο ανάλογο σε διάρκεια διάστημα (2,5 χρόνια), δηλαδή από τον Σεπτέμβριο 2019 έως και το Νοέμβριο του 2021, έχουμε διαθέσει περίπου 4,8 εκατ. ευρώ. Με άλλα λόγια, σχεδόν τριπλασιάσαμε τους πόρους άμεσων παρεμβάσεων που έγιναν σε 500 περίπου περιστατικά, ανακουφίζοντας τις τοπικές κοινωνίες ή προλαμβάνοντας τα χειρότερα».

Στο δεύτερο στάδιο, αμέσως μετά τη λήξη του συναγερμού, ξεκίνησε η καταγραφή των ζημιών και η άμεση ενεργοποίηση του μηχανισμού κρατικής αρωγής για την ανακούφιση των πληγέντων νοικοκυριών, επιχειρήσεων καλλιεργειών, ενώ έχουν σταλεί οδηγίες στις τεχνικές υπηρεσίες της Περιφέρειας για άμεση καταγραφή προβλημάτων και ενεργοποίηση του μηχανισμού μίσθωσης μηχανημάτων μέσω πολιτικής προστασίας για τις άμεσες και κατεπείγουσες παρεμβάσεις που είναι απολύτως αναγκαίες. «Αυτό το σημείο δείχνει μία ακόμα πτυχή της φιλοσοφίας μας. Επιλέγουμε να παρεμβαίνουμε καίρια και αποφασιστικά στο συμβάν αλλά και αμέσως μετά με μηχανικά μέσα, ώστε να παρέχουμε υπηρεσίες ανακούφισης της δοκιμαζόμενης περιοχής. Δεν μένουμε αδρανείς ούτε λεπτό. Παρεμβαίνουμε άμεσα την ώρα της μάχης. Για αυτό και στρατηγικά, αποφασίσαμε να ενισχύσουμε τους διατιθέμενους πόρους της ΠΔΕ για Πολιτική Προστασία από το πρόγραμμα ΚΑΠ και στις τρεις Περιφερειακές Ενότητες» τόνισε ο Περιφερειάρχης.

Ισχυρή διεκδίκηση με τεκμηριωμένες προτάσεις

Ιδιαίτερη μνεία έκανε ο κ. Φαρμάκης και στην ισχυρή διεκδίκηση της Περιφέρειας για επιπλέον πόρους αλλά και την πρόσληψη έκτακτου προσωπικού.

«Διεκδικούμε έκτακτες χρηματοδοτήσεις από το Υπουργείο Εσωτερικών μέσα από την ειδική ΣΑΕ 055. Ήδη έχουμε λάβει 950,000 ευρώ από τις πυρκαγιές του Αυγούστου και αναμένουμε υπόλοιπο 1,1 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, με πρόσφατο αίτημα χρηματοδότησης που στάλθηκε την Παρασκευή 17-12-2021 και αναφορικά με τις πρόσφατες πλημμύρες ζητήθηκε πρόσθετη χρηματοδότηση 7,5 εκατ. ευρώ για κάλυψη αμέσων ενεργειών πολιτικής προστασίας» ανέφερε, θυμίζοντας ότι επιπλέον, διατέθηκαν 10 εκατ. ευρώ από την κυβέρνηση για την αντιπλημμυρική προστασία του Αλφειού ποταμού και 1,24 εκ. ευρώ για μελέτες και εκτελέσεις άλλων έργων αντιπλημμυρικής θωράκισης σε ορεινές και δασικές περιοχές της Π.Ε. Ηλεία.

Επαναλαμβάνοντας ότι το κόστος των ζημιών που προκλήθηκαν από τις πρόσφατες θεομηνίες υπερβαίνει τις δυνατότητες της Περιφέρειας (όπως ανέφερε ο Περιφερειάρχης εκτιμάται πως ξεπερνάει το κόστος των 80 εκατ. ευρώ ή των 120 εκατ. ευρώ μαζί με τις ιδιωτικές υποδομές), υπογράμμισε ότι η σημερινή Περιφερειακή Αρχή διεκδικεί ισχυρά και στη βάση συγκεκριμένων προτάσεων, την αρωγή και συνδρομή της κεντρικής εξουσίας.

«Σε αυτή τη μάχη, για μένα τουλάχιστον, είναι αδήριτη ανάγκη, σύσσωμη η κυβέρνηση να σπεύσει και να συνδράμει. Αυτή ακριβώς την ανάγκη διατύπωσα, τόσο προφορικά όσο και γραπτά προς τα αρμόδια υπουργεία και τους υπουργούς, προκειμένου να ενεργοποιηθεί δέσμη μέτρων ανά υπουργείο. Λυπάμαι, γιατί το προηγούμενο διάστημα, είδα από ορισμένους κάποιες σκωπτικές δημοσιεύσεις για το πλαίσιο των επιστολών προς τα υπουργεία. Λυπάμαι, γιατί αυτό το πολύ δύσκολο χρονικό διάστημα για τη Δυτική Ελλάδα, κάποιοι αντί να σταθούν δίπλα μας για να δημιουργηθεί ένα ισχυρό μέτωπο διεκδίκησης, αλλά και στήριξης της τοπικής κοινωνίας, επιλέγουν να κάνουν κακόγουστο αντιπολιτευτικό χιούμορ. Προφανώς, μοιάζει περίεργο, ένας Περιφερειάρχης, μία Περιφερειακή Αρχή, να γνωστοποιούν ανάγκες και να διεκδικούν στη βάση οριοθετημένων αρμοδιοτήτων. Ίσως γιατί όσοι κάνουν αντιπολίτευση πάνω στα νερά και τις λάσπες, ποτέ δεν διεκδίκησαν επί της ουσίας. Μόνο κάποιοι λεονταρισμοί για τοπική κατανάλωση και τίποτα άλλο…» τόνισε.

Ο κ. Φαρμάκης ανέφερε ότι από τον περασμένο Οκτώβριο μέχρι σήμερα έχει στείλει περίπου 24 επιστολές προς υπουργεία, υπηρεσίες, δήμους, κλπ, που εμπεριέχουν τεκμηριωμένες προτάσεις και ισχυρές διεκδικήσεις. «Ακούραστα εργαζόμαστε πολύ. Υπάρχει λοιπόν στη διάθεση όλων σας και όποιου άλλου το επιθυμεί, ένα πλήρες ημερολόγιο δράσεων και ενεργειών, ανά περίσταση και περιστατικό. Ένα ημερολόγιο που αναδεικνύει στόχευση, εξειδίκευση, τυποποίηση και αποτέλεσμα. Ενέργειες που απορρέουν μέσα από ένα τυποποιημένο πλάνο. Όπως πρέπει να υπάρχει σε κάθε σύγχρονο οργανισμό» σημείωσε, τονίζοντας: «Η δική μας επιλογή είναι να δουλεύουμε. Να υπερασπιζόμαστε τον ορθολογισμό και με παρρησία να αναζητούμε λύσεις, πολεμώντας μέχρι τέλους τον δογματισμό, τον λαϊκισμό αλλά και το σημείο των ημερών μας, την συνωμοσιολογία. Αυτό κάνουμε τις καλές αλλά και τις κακές στιγμές. Και κυρίως τις κακές. Γιατί σε αυτές τις στιγμές η κοινωνία έχει ακόμα περισσότερο ανάγκη να αισθάνεται δίπλα της την αυτοδιοίκηση και να δει εκείνους που ψήφισε, να τη στηρίζουν πραγματικά και όχι στα λόγια. Και ακριβώς αυτή η άποψη, νομίζω ότι μας υποχρεώνει όλους να ξεπερνάμε ταμπέλες και κομματικούς φράχτες, αναζητώντας από κοινού στην κοινή λογική, πολιτικές αλλά και χρηστικές προτάσεις για την επόμενη ημέρα».

Δουλειά για τη Δυτική Ελλάδα των επόμενων 50 ετών

Κλείνοντας την τοποθέτησή του, ο Περιφερειάρχης, επανέλαβε πως καθώς η κλιματική αλλαγή είναι γεγονός και ισχυρά καιρικά φαινόμενα θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν, υπάρχει άμεση ανάγκη για νέα στρατηγικά σχέδια έργων αντιπλημμυρικής προστασίας και στις τρεις λεκάνες απορροής που αφορούν την Δυτική Ελλάδα.

«Προφανώς, δεν υπάρχει κάποιο αόρατο χέρι που θα μας οδηγήσει αυτόματα στην αποκατάσταση της ζημιάς. Χρειάζεται δουλειά και χρόνος. Εμείς θα κάνουμε τη δουλειά στον μικρότερο δυνατό χρόνο, εάν έχουμε τα «όπλα» να το κάνουμε. Και δεν θα κάνουμε μόνο αυτή τη δουλειά. Αλλά θα εργαστούμε και για να αποκτήσει ο τόπος μας μεγαλύτερη ανθεκτικότητα. Για να δημιουργήσουμε τη βάση πάνω στην οποία θα ζήσει η Δυτική Ελλάδα των επόμενων 50 χρόνων. Και πρέπει να ζήσει καλά. Το ίδιο καλά ή και καλύτερα από εμάς. Οι εποχές που τα προβλήματα έμπαιναν κάτω από το χαλί και μεταβιβάζονταν από την προηγούμενη διοίκηση στην επόμενη, έχουν ξεπεραστεί. Αν θέλετε, δεν ανήκουν ούτε στη δική μας εποχή, ούτε στη δική μας γενιά. Εμείς θα κάνουμε το καθήκον μας μέχρι τέλους. Και το καθήκον μας είναι έργο για την κοινωνία, μέλλον για τη Δυτική Ελλάδα. Σε αυτή την προσπάθεια, ελπίζω να στοιχηθούμε όλοι» κατέληξε.