Συσπειρωμένη εμφανίζεται η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ μέχρι στιγμής και ενόψει μιας υπαρξιακής μάχης που θα δώσει στις εκλογές της 25ης Ιουνίου για τη διατήρηση του ως βασικός αντίπαλος της Δεξιάς και ένα από τα δύο βασικά κόμματα εξουσίας στη χώρα.

Και όντως, στο πνεύμα της ενότητας σε πολύ κρίσιμες στιγμές, οι τόνοι έμειναν σε πολύ χαμηλό επίπεδο κατά τη χθεσινή συνεδρίαση του διευρυμένου Εκτελεστικού Γραφείου του ΣΥΡΙΖΑ. Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας ζήτησε τη στήριξη όλων σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση που έχει διαμορφωθεί προκειμένου να ξεπεραστεί ο επόμενος εκλογικός σκόπελος που έρχεται σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, δηλαδή μόλις έναν μήνα μετά το σοκ της περασμένης Κυριακής.

Και όντως, όπως σημειώνεται στο Dnews, όλα τα στελέχη εξέφρασαν τη στήριξη τους, καθιστώντας καθένας και καθεμία σαφές ότι δεν θέτουν θέμα αλλαγής ηγεσίας, τουλάχιστον πριν τις επόμενες εκλογές. Η αλήθεια, ωστόσο, είναι πάρα πολύ διαφορετική και αυτό που συμβαίνει πραγματικά στο εσωτερικό της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι η λειτουργία δύο εντελώς συγκρουόμενων σχεδίων για την επόμενη μέρα των εκλογών στις 25 Ιουνίου.

Σχέδιο 1: Τσίπρας μένει και μαζικές απομακρύνσεις προσώπων

Το πρώτο από αυτά έχει ως βασικό συστατικό τη διατήρηση του Αλέξη Τσίπρα στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Προκειμένου, ταυτόχρονα, το κόμμα και ο ίδιος ο πρόεδρος να δείξουν στους ψηφοφόρους ότι αντιλαμβάνονται τα σκληρά μηνύματα που τους έχουν στείλει, θα προχωρήσει και μια εκ βάθρων αλλαγή προσώπων και πολιτικής.

Ορισμένες φωνές αυτής της πλευράς ζητούν αντικατάσταση στελεχών που είναι επικεφαλής κομματικών οργάνων, αλλαγές σειράς στις λίστες των υποψηφίων που θα κατατεθούν στις εκλογές της ενισχυμένης αναλογικής (σε σχέση με αυτή που ανέδειξαν οι πολίτες με τη σταυροδοσία τους), έως και αλλαγή ονόματος ή επανίδρυση του. Σύμφωνα με αυτή τη λογική, πρόσωπα μεγαλύτερης ηλικίας και προερχόμενα από το αριστερό παρελθόν του ΣΥΡΙΖΑ, όπως για παράδειγμα ο Νίκος Βούτσης (που εκλέχθηκε στην τρίτη θέση στην Α’ Αθήνας), θα απομακρυνθούν, αλλά και η πολιτική προσέγγισης του κέντρου θα πρέπει να είναι πιο έντονη.

Στήριξη με ισχυρά ανταλλάγματα

Προφανώς, η στήριξη του Αλέξη Τσίπρα, παρά τα συνεχή αρνητικά αποτελέσματα, δεν γίνεται μόνο για λόγους αλτρουισμού, αλλά και με την προοπτική αναβάθμισης όσων «βάλουν πλάτη», Κομβικό αίτημα σε μια τέτοια περίπτωση είναι η αντικατάσταση του «γραφείου» του Προέδρου, που σε μεγάλο βαθμό είναι στελεχωμένο από πρόσωπα τα οποία είχαν τοποθετηθεί εκεί από τον Δημήτρη Τζανακόπουλο από την περίοδο που ήταν διευθυντής του τότε πρωθυπουργού.

Επιπλέον, πρέπει να σημειωθεί πως η πλευρά που επεξεργάζεται ένα τέτοιο σχέδιο δεν διαθέτει πρόσωπα τα οποία θα μπορούσαν να θεωρηθούν, με όρους «στεγνού» πολιτικού marketing, ότι έχουν σε επαρκή βαθμό τη δημοφιλία και τα επικοινωνιακά χαρακτηριστικά που απαιτούνται για να ηγηθούν ένα κόμμα εξουσίας.

Αυτό το σχέδιο, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του “Dnews”, προωθεί η πλευρά της πλειοψηφίας του κόμματος, η «Κίνηση Μελών», χωρίς να μπορεί είναι σαφές αυτή τη στιγμή πως τοποθετούνται επ αυτού τα κορυφαία στελέχη της, όπως οι Χρήστος Σπίρτζης, Όλγα Γεροβασίλη, Νίκος Παππάς, Ρένα Δούρου, Κώστας Ζαχαριάδης. Ενδεχομένως, να υπάρχουν σημαντικές διαφοροποιήσεις που δεν έχουν εκφραστεί, καθώς αυτή την περίοδο όλα τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αποφεύγουν να μιλούν σε δημοσιογράφους, ιδίως για τέτοια θέματα.

Σχέδιο 2: Καινούργια ηγεσία με πρόσωπο από τη νέα γενιά

Το δεύτερο σχέδιο, κατά τις πληροφορίες του “Dnews”, περιλαμβάνει αλλαγή προέδρου του κόμματος, σε διαδικασίες που ξεκινούν μετά τις εκλογές της 25ης Ιουνίου και συνοδεύεται από αλλαγές προσώπων και πολιτικής που θα προωθηθούν από την νέα ηγεσία.

Σε ένα τέτοιο σενάριο, η προσέγγιση του Κέντρου και των μεσοστρωμάτων δεν εγκαταλείπεται επ ουδενί λόγω, αλλά γίνεται από θέση εκκίνησης την έκφραση των ριζοσπαστικών και νεανικών ακροατηρίων, αλλά και της μεγαλύτερης προγραμματικής εμβάθυνσης αντί της φρασεολογίας. Εκφραστές αυτού του σχεδίου είναι, επίσης, δύσκολο (ίσως ακόμη περισσότερο) να εμφανιστούν αυτή την εποχή, ωστόσο πρόκειται για κάτι το οποίο όχι μόνο είναι υπαρκτό εδώ και χρόνια, αλλά και επιβεβαιώνεται από συζητήσεις που κάνουν στελέχη χαμηλότερα στην ιεραρχία (όπως συμβαίνει αντίστοιχα και με το σχέδιο παραγόντων από την «Κίνηση Μελών»).

Υπεροπλία πιθανών προσώπων

Επιπλέον, συμβαδίζει με το γεγονός ότι η ομάδα των σχετικά νέων ανθρώπων που βρίσκονταν εδώ και χρόνια κοντά στον πρόεδρο, όπως οι Δημήτρης Τζανακόπουλος, Έφη Αχτσιόγλου, Νάσος Ηλιόπουλος, Αλέξης Χαρίτσης, διαθέτουν πρόσωπα που μπορούν να απευθυνθούν σε μαζικά ακροατήρια και όχι μόνο προς τα νεανικά και τα αριστερόστροφα, πράγμα που απέδειξαν οι άνετες πρωτιές των τριών τελευταίων στις περιφέρειες τους σε Δυτική Αθήνα, Α’ Αθηνών και Μεσσηνία.

Και αυτό το σχέδιο, αν και μοιραία θα εμπεριέχει στοιχεία ευρείας αυτοκριτικής και αναπροσαρμογής θέσεων και προσώπων, δεν αναμένεται, αν πετύχει, να έρθει σε σύγκρουση με την πολιτική κληρονομιά που αφήνουν οι βασικές επιτυχίες του Αλέξη Τσίπρα σε πολιτικό, αλλά και κυβερνητικό επίπεδο.

Βεβαίως, η ενεργοποίηση ή όχι αυτών των 2 σχεδίων και τελικά η σύγκρουση τους επαφίεται σε δυο κορυφαία πρόσωπα για τον ΣΥΡΙΖΑ και σε συνάρτηση με το αποτέλεσμα της επόμενης κάλπης.

Αναμένοντας τις επιλογές Τσίπρα

Το πρώτο από αυτά είναι, φυσικά, ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος φέρεται να μην έχει εκφράσει τις διαθέσεις του σχετικά με το αν θέλει να παραμείνει ηγέτης του κόμματος (αδιαμφισβήτητος για όλους έως τώρα) μετά τη δεύτερη αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ να διεκδικήσει την εξουσία, χωρίς, πάντως, να έχει πει ούτε το αντίθετο.

Παραμένει άγνωστη η επιθυμία του και σε κάθε περίπτωση ο ρόλος του θα είναι εξαιρετικά κομβικός, είτε με το αν θα θελήσει να παραμείνει πρόεδρος είτε με το να εκκινήσει ο ίδιος τις διαδικασίες και να εγγυηθεί την ενότητα του κόμματος μέχρι να ολοκληρωθούν.

Ίσως, η ομιλία του την Πέμπτη στην Κεντρική Επιτροπή του κόμματος να περιέχει κάποιες αμυδρές πινελιές των διαθέσεων του. Στην περίπτωση, πάντως, που το «κουμπί πατηθεί», η προτίμηση του ίδιου είναι κάτι που δεν θα μπορεί να εκφραστεί με «σκληρό» τρόπο, καθώς θα «κάψει» την οποία σχετική υποψηφιότητα, αφού δεν θα πείθει ο χαρακτήρας της ανανέωσης.

Το ερωτηματικό τη «τοποθέτηση» Τσακαλώτου

Το δεύτερο πρόσωπο που μπορεί να επηρεάσει σημαντικά όλο αυτό το σκηνικό είναι ο επικεφαλής της αριστερόστροφης «Ομπρέλας», αλλά και του παλιού οικονομικού επιτελείου, δηλαδή ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Ο ρόλος του δεν μπορεί να προβλεφθεί εύκολα, αλλά το βέβαιο είναι ότι αντλεί κύρος από το γεγονός πως ήταν το βασικό κορυφαίο στέλεχος που εξέφρασε κριτική για πλευρές της πολιτικής του κόμματος και διατηρεί ακόμη το πολιτικό του κεφάλαιο.

Θα μπορούσε, λοιπόν, να είναι αυτό που θα ξεκινήσει την άσκηση πίεσης για αλλαγή ηγεσίας χωρίς να περιληφθεί στην κούρσα ή να μπει ο ίδιος σε αυτή, είτε με σκοπό την εκλογή του είτε για να δώσει στήριξη σε άλλο πρόσωπο σε ενδεχόμενο δεύτερο γύρο (αν τερματίσει τρίτος στον πρώτο). Πάντως, πρέπει να σημειωθεί ότι ο ίδιος φέρεται διαχρονικά να λέει σε κοντινά του πρόσωπα ότι δεν επιθυμεί να γίνει πρόεδρος, αλλά και είναι γεγονός πως έχει ισχυρούς εσωκομματικούς αντιπάλους στην πλευρά της «Κίνησης Μελών».

Το «σκηνικό»

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι όλα τα παραπάνω επενεργούν στις συνθήκες, όχι μόνο της βαριάς ήττας του ΣΥΡΙΖΑ από τη ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά και του ανταγωνισμού με το ΠΑΣΟΚ, ο οποίος θα έχει νέα αποτύπωση στις 25 Ιουνίου, θα επηρεαστεί από τη μάχη των αυτοδιοικητικών το φθινόπωρο (που για την Κουμουνδούρου είναι μη προνομιακό πεδίο) και θα ξεκαθαρίσει στις ευρωεκλογές την άνοιξη του 2024.

Τέλος, το καταστατικό του ΣΥΡΙΖΑ προβλέπει την εκλογή από τη βάση, δηλαδή και από τα τωρινά μέλη αλλά και τους φίλους που θα παρουσιαστούν την ημέρα της ψηφοφορίας.