Αναστάτωση επικρατεί στην Ευρώπη με την μετάλλαξη «Όμικρον», η οποία έχει κάνει την εμφάνισή της – όπως αναφέρει το ECDC – σε 23 χώρες της ΕΕ. Για τους ειδικούς, η πιθανότητα μεγαλύτερης εξάπλωσης της από την επίσημα καταγεγραμμένη. Όσο και για την Ελλάδα; Ενδέχεται να έχει κάνει ήδη διασπορά, η οποία θα φανεί -όπως λένε- σε μία, το πολύ δύο εβδομάδες. Ποια είναι τα τέσσερα πιθανά σενάρια.

Μέχρι το τέλος του έτους ενδέχεται η νέα μετάλλαξη «Όμικρον» του κορωνοϊού να έχει επικρατήσει οριστικά στην Βρετανία, σύμφωνα με τους ειδικούς. Η χώρα, παρά τον εμβολιασμό στο 74% του πληθυσμού της, βλέπει τις ημερήσιες μολύνσεις να διπλασιάζονται κάθε 2,4 μέρες. Η νέα μορφή του ιού εξαπλώνεται ταχύτερα και δείχνει πλέον να μην περιορίζεται από τη φυσική, ή την ανοσία των εμβολίων. Η συζήτηση για αυστηρότερους περιορισμούς είναι πλέον στο τραπέζι, προκειμένου να σταματήσει η επιβάρυνση των νοσοκομείων.

Στη χώρα μας έχουν εντοπιστεί μέχρι στιγμής μόλις 5 κρούσματα του νέου εξελιγμένου ιού SARS-CoV-2. Τα 4 σε ανθρώπους που βρέθηκαν στη χώρα μας από χώρες του εξωτερικού. Σε μία περίπτωση ο ιός μεταδόθηκε από άνθρωπο σε άνθρωπο επί ελληνικού εδάφους.

Τα κρούσματα της Όμικρον, ωστόσο, σύμφωνα με τον Καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης, Νίκου Τζανάκη, ενδέχεται να είναι πολύ περισσότερα.

“Το γεγονός ότι έχουμε ήδη αυτά τα κρούσματα από το εξωτερικό και πόσα άλλα που δεν ξέρουμε ακόμα, πιστεύω ότι στην κοινότητα μέσα υπάρχει η Όμικρον. Θα δείτε τις επόμενες μέρες, πως θα βρεθούν αρκετά κρούσματα τα οποία δεν σχετίζονται με ταξίδια. Θα διαπιστωθεί ότι έχει αρχίσει και στην Ελλάδα η διασπορά της Όμικρον”, αναφέρει μιλώντας στο iatropedia.

Ο Καθηγητής στηρίζει την διαπίστωση αυτή στην βάσιμη υποψία ότι τα πραγματικά κρούσματα σε όλες τις χώρες είναι πολύ περισσότερα από αυτά που έχουν ταυτοποιηθεί εργαστηριακά.

Και φέρνει το παράδειγμα της Γαλλίας, στην οποία ταξίδεψαν δύο γυναίκες από τη Σητεία της Κρήτης. Στην επιστροφή τους έφεραν στην Ελλάδα τον ιό, ενώ στη χώρα εκείνη έχουν εντοπιστεί μόλις 59 περιστατικά από τον παραλλαγμένο ιό.

“Στη Γαλλία που βρέθηκαν αυτές οι δύο γυναίκες από τη Σητεία, πόσες μέρες έμειναν και συνάντησαν ένα κρούσμα Όμικρον και κόλλησαν και το φέραν στην Ελλάδα; Δηλαδή, στη Γαλλία πόση είναι η διασπορά επιτέλους; Μου κάνει εντύπωση… Υπάρχει διασπορά. Και είμαι σίγουρος πως και στην Ελλάδα υπάρχει μια διασπορά στην κοινότητα και θα δείτε τις επόμενες μέρες. Μέσα σε αυτήν, ή την επόμενη εβδομάδα θα φανούν κρούσματα, που δεν θα έχουν σχέση με ταξίδια”, λέει.

Ο κ. Τζανάκης υποψιάζεται μάλιστα ότι εστίες ενδογενούς διασποράς της Όμικρον μπορεί να έχουν δημιουργηθεί στη χώρα μας ακόμη και πριν από τις 25 Νοεμβρίου, όταν ταυτοποιήθηκε δηλαδή ο νέος ιός. Ενδέχεται να διαδόθηκε στην κοινότητα πριν ακόμα ληφθούν μέτρα ιχνηλάτησης και απομόνωσης κρουσμάτων από ταξιδιωτικούς προορισμούς, όπως λέει.

Τα τέσσερα σενάρια για την εξέλιξη της Όμικρον

Σε όλο τον κόσμο οι ερευνητές προσπαθούν με τη χρήση μαθηματικών μοντέλων να προβλέψουν το πιθανό αποτύπωμα της νέας μετάλλαξης στην πανδημία, με σκοπό να βοηθήσουν τους ιθύνοντες να καταρτίσουν πιο αποτελεσματικές στρατηγικές πρόληψης και δημόσιας υγείας.

Σε μια αντίστοιχη ανάλυση σεναρίων έχει προχωρήσει και η επιστημονική ομάδα του Πανεπιστημίου Κρήτης και έχει καταλήξει σε τέσσερα επικρατέστερα σενάρια.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής της μελέτης, Νίκο Τζανάκη, η εξέλιξη με τον νέο ιό Όμικρον θα εξαρτηθεί από τρεις παράγοντες:

• από το πόσο μεταδοτικός είναι κι αν έχει τη δυνατότητα να επικρατήσει
• σε ποιο βαθμό ξεπερνά τα εμβόλια,
• σε ποιο βαθμό και ποσοστό προκαλεί βαριά νόσο.

Από τις τέσσερις εκδοχές που προκύπτουν με βάση την ανάλυση των παραπάνω παραγόντων, οι τρεις δεν έχουν μεγάλες πιθανότητες να συμβούν, ενώ η τέταρτη και τελευταία φαίνεται να είναι η επικρατέστερη.

Αναλυτικά:

Πρώτο σενάριο: Ο ιός δεν θα επικρατήσει

Έχει λίγες πιθανότητες αλλά είναι υπαρκτό σενάριο. Ο ιός θα εξαφανιστεί ή θα συνεχίσει να υπάρχει με λίγα σποραδικά κρούσματα. Στην περίπτωση αυτή θα συνεχίσουμε να έχουμε την επιβάρυνση της Δέλτα.

Δεύτερο σενάριο: Ο ιός θα γίνει ενδημικός

Είναι το ευμενέστερο σενάριο όλων. Η παραλλαγή δεν θα διαφεύγει της φυσικής ανοσίας και της ανοσίας των εμβολίων και θα προκαλεί ήπια νόσο σ’ αυτούς που θα προσβληθούν. Θα υπάρχουν πολλά κρούσματα, αλλά δεν θα υπάρχουν πολλές διασωληνώσεις και θάνατοι.

Αυτό το σενάριο προωθεί την ενδημική μορφή του κορωνοϊού μια ώρα αρχύτερα και οδηγεί την πανδημία σε εκτόνωση. Το σενάριο έχει πολύ μικρές πιθανότητες.

Τρίτο σενάριο: Ο ιός θα μας γυρίσει στις αρχές της πανδημίας

Είναι το δυσμενέστερο σενάριο όλων. Η Όμικρον διαφεύγει εντελώς ή σε μεγάλο βαθμό της φυσικής (μετά από νόσηση) ή της τεχνητής (με εμβολιασμό) ανοσίας, καθώς επίσης και από τα εξωγενώς χορηγούμενα αντισώματα (μονοκλωνικά). Με δύο λόγια γυρίζουμε στην αρχή της πανδημίας.

Μόνος τρόπος αντίδρασης θα είναι τα μη φαρμακευτικά μέτρα και η επαναφορά στα lockdown της εποχής του Μαρτίου του ’20. Θα πρέπει σε πολύ σύντομο χρόνο να παρασκευαστεί ένα νέο εμβόλιο με στόχευση την Όμικρον, ώστε να ξαναρχίσει το εμβολιαστικό πρόγραμμα από την αρχή.

Σ’ αυτή την περίπτωση θα παίξουν σημαντικό ρόλο τα αντιιικά φάρμακα της Merck και της Pfizer, γιατί αυτά θα δρουν αποτελεσματικά, παρά τις μεταλλάξεις.

Αυτό το σενάριο είναι το χειρότερο, αλλά ευτυχώς έχει πολύ μικρές πιθανότητες να ευοδωθεί.

Τέταρτο (επικρατέστερο) σενάριο: Πιο μεταδοτική, αλλά θα ανταποκρίνεται στα εμβόλια

Είναι η εκδοχή με τις μεγαλύτερες πιθανότητες. Η παραλλαγή Όμικρον θα είναι πολύ πιο μεταδοτική, αλλά θα προκαλεί σοβαρές λοιμώξεις μόνο τους ανεμβολίαστους, καθώς στην πλειοψηφία του εμβολιασμένου πληθυσμού η αποκτηθείσα ανοσία από εμβολιασμό ή φυσική νόσηση θα προστατεύει από βαριά νόσο, διασωλήνωση και θάνατο.

Δείτε σε γράφημα του Πανεπιστημίου Κρήτης τα τέσσερα διαφορετικά σενάρια για την πιθανή εξέλιξη του ιού Όμικρον:

“Επικρατέστερη είναι κατά τη γνώμη μας η τέταρτη περίπτωση. Δηλαδή, ο Όμικρον θα εξελιχθεί περίπου όπως η Δέλτα, αλλά σε λίγο χειρότερη μορφή. Και σ’ αυτήν την περίπτωση όμως, επειδή θα προκληθούν πάρα πολλά κρούσματα θα έχουμε επιβάρυνση στο υγειονομικό σύστημα”, σχολιάζει ο Καθηγητής Τζανάκης και προσθέτει:

“Θα πρέπει να επιτείνουμε τον εμβολιασμό στοχεύοντας στους άνω των 60 εμβολιάζοντάς τους όλους και με την τρίτη δόση. Στην περίπτωση αυτή θα χρειαστούμε εμβολιασμό το 90% του πληθυσμού για να πούμε ότι ξεφεύγουμε και επαναφέρουμε τα πράγματα σε ένα διαχειρίσιμο επίπεδο”, καταλήγει ο Καθηγητής.

Γιάννα Σουλάκη / Πηγή: iatropedia