Την ώρα που καθηγητές, επιδημιολόγοι αλλά και μέλη της κυβέρνησης μιλούν για διαφαινόμενη αποκλιμάκωση της πανδημίας του κορωνοϊού και αν μην τι άλλο για σταθεροποίηση της κατάστασης, ένας άλλος σκληρός δείκτης, ο οποίος είναι οι ημερήσιοι θάνατοι δίνει κακά νούμερα όπως το χθεσινό των 101 θανάτων, ενώ προχθές ήταν και πάλι υψηλός, στους 95.

Xθες, σε ανάρτηση του στο twitter ο καθηγητής Δημόσιας Υγείας στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Θεόδωρος Λύτρας (ο οποίος συνυπέγραψε μαζί με τον καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα την έκθεση για τους θανάτους πολιτών που νοσούν από κορωνοϊό και οι οποίοι βρέθηκαν εκτός ΜΕΘ) αναφέρθηκε σε αυτό το γεγονός γράφοντας στο twitter: «πραγματικά περίεργο και σημαντικό». Σημείωσε επίσης πως μέχρι στιγμής, έχει παρατηρηθεί και στην Ελλάδα ότι οι θάνατοι από κορωνοϊό αυξάνονται περισσότερο από έναν μήνα από την αύξηση των κρουσμάτων.

O κος Λύτρας μίλησε στο Newsbeast για αυτό το στοιχείο στην εξέλιξη της πανδημίας. Όπως ξεκίνησε να μας εξηγεί: «Αυτό που γνωρίζαμε ήδη από προηγούμενα κύματα είναι ότι οι θάνατοι καθυστερούν σε σχέση με τα κρούσματα και έπονται αυτών περίπου κατά 2 με 3 εβδομάδες. Γνωρίζουμε επίσης πως για κάποιον που θα νοσήσει πολύ σοβαρά, η διάμεση τιμή μέχρι το θάνατό του είναι 25 ημέρες περίπου. To tweet μου αφορούσε την παρατήρηση από τη Νότια Αφρική, ότι εκεί παρατηρούν ότι φαίνεται να υπάρχει ένα μεγαλύτερο διάστημα ανάμεσα στη μεταβολή των θανάτων και στη μεταβολή των κρουσμάτων. Αυτό είναι ενδεχομένως σημαντική παρατήρηση γιατί μπορεί να σημαίνει ότι και σε εμάς θα αυξηθούν οι θάνατοι πιο αργά από τότε που τους περιμένουμε. Οι υψηλοί θάνατοι που καταγράφονται τώρα στην Ελλάδα μοιάζει να έχουν μια λογική σε σχέση με αυτό που σας λέω, δηλαδή να βλέπουμε και εδώ πως αντί για 3 εβδομάδες χρειάζονται πια 4 εβδομάδες μέχρι την αύξηση των θανάτων».

Κατά τον κύριο Λύτρα, ένα πράγμα που θα μπορούσε να εξηγεί αυτή την καθυστέρηση, είναι ότι τα κρούσματα της μετάλλαξης Όμικρον χτυπούν πρώτα τις πιο μικρές ηλικίες και μετά πηγαίνουν στις μεγάλες. «Δηλαδή ότι νοσούν πρώτα οι νεότεροι πιο ασυμπτωματικά και βαθμηδόν και αλυσιδωτά τα κρούσματα φτάνουν και στους μεγάλους με πιο σοβαρή όμως νόσηση» εξηγεί ο ίδιος και συνεχίζει: «Ξέρουμε ότι και στην Ελλάδα η έκρηξη της Όμικρον στα κρούσματα συνέβη την περίοδο των γιορτών στις πολύ μικρές ηλικίες αρχικά και μετά έφτασε στους μεγαλύτερους. Ακριβώς για αυτό το λόγο πρέπει να προσέχουμε πολύ να μην χαλαρώσουμε. Θα μπορούσε ενδεχομένως να υπάρξει και περαιτέρω αύξηση των θανάτων που βλέπουμε. Σε κάθε περίπτωση, δεν γνωρίζουμε αν οι θάνατοι προέρχονται αποκλειστικά από νοσήσεις με την Δέλτα. Φυσικά και μπορεί να είναι και από Όμικρον. Ούτε και βεβαιότητα έχουμε για τον αν η Όμικρον είναι τελικά πιο ήπια. Τα πολλά κρούσματα που δίνει ισοφαρίζουν και με το παραπάνω την όποια ηπιότερη εικόνα έχει στη νόσηση και τις μικρότερες πιθανότητες θανάτου. Σχηματικά σας δίνω το εξής παράδειγμα: αν ένας ηλικιωμένος έχει 5% πιθανότητες να χάσει τη ζωή του με την Δέλτα και 2,5% με την Όμικρον, αλλά πριν είχαμε 10 κρούσματα Δέλτα και τώρα 100 κρούσματα Όμικρον, αυτό μεταφράζεται σε περισσότερους θανάτους όπως καταλαβαίνετε».

«Καμία χαλάρωση των μέτρων δεν πρέπει να γίνει, μόνο για τους νέους πιο ήπια η Όμικρον»

Τη δική του ερμηνεία για το ζήτημα μας έδωσε και ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής στο ΑΠΘ, Δημοσθένης Σαρηγιάννης. «Καταρχάς να σημειώσω και εγώ ότι δεν γνωρίζουμε αν οι θάνατοι αυτή τη στιγμή προέρχονται από κρούσματα Δέλτα ή Όμικρον. Η Όμικρον είναι ανώδυνη για τους νέους ανθρώπους και όχι για τους μεγάλους. Υπάρχει βέβαια αποκλιμάκωση των κρουσμάτων αλλά για την περαιτέρω πορεία της πτώσης δεν είμαστε ακόμα σίγουροι ως προς το πόσο γρήγορα θα συνεχίσει αυτή να εξελίσσεται. Προσωπικά πιστεύω ότι προς το τέλος της εβδομάδας θα αρχίσουμε να βλέπουμε μείωση στους θανάτους. Όμως, είναι πολύ σημαντικό αυτή τη στιγμή να μη ρίξουμε καθόλου τις άμυνες μας ούτε και να γίνει άρση μέτρων. Χρειάζεται αύξηση των εμβολιασμών και πραγματοποίηση πολλών τεστ. Η δε χαλάρωση αν τελικά γίνει θα οδηγήσει και σε χαλάρωση των ανθρώπων που ετοιμάζονται να κάνουν την τρίτη δόση. Δεν πρέπει επουδενί να πάμε σε αυτή τη λογική την ώρα που η τρίτη δόση χτίζει ένα ικανοποιητικό τείχος άμυνας απέναντι στην Όμικρον. Το 30% των ανθρώπων που δικαιούνται και μπορούν να κάνουν την τρίτη δόση και είναι το ποσοστό που δεν έχει εμβολιαστεί ακόμα με αυτήν, είναι ένα κρίσιμο ποσοστό. Αν αυτή η ομάδα δεν προχωρήσει, θα πάμε προς επανάκαμψη των κρουσμάτων. Πρέπει να συνεχίσουμε να λειτουργούμε το ίδιο σοβαρά όπως κάναμε και τα Χριστούγεννα».

Ο κος Σαρηγιάννης, υπογραμμίζει μάλιστα σε αυτό το σημείο πως τις ημέρες που σημειώθηκε η έξαρση των κρουσμάτων και ειδικά στις ηλικίες 18 με 39 ετών, η διασπορά ήταν στην πραγματικότητα τρεις φορές μεγαλύτερη από αυτήν που τελικά καταμετρήθηκε. «Πολλοί από αυτή την ομάδα νόσησαν ασυμπτωματικά και για αυτό δεν έκαναν και τεστ» σημειώνει ο ίδιος και καταλήγει: «Άρα έχουμε σε ένα βαθμό πλασματική εικόνα των πραγματικών κρουσμάτων, δεδομένου και ότι συχνά τα self και rapid test δεν δείχνουν την πραγματική εικόνα. Αυτή τη στιγμή κυκλοφορούν πολλοί ασυμπτωματικοί φορείς για αυτό και η σύσταση μου είναι οι νέοι άνθρωποι να μην έρχονται καθόλου σε επαφή με τους μεγαλύτερους που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες».