Η ιστορία του επαναστατημένου Δραγαμέστου αρχίζει τον Μάιο του 1821 και μπορεί να διερεθεί σε τρεις περιόδους.
Η διαίρεση καθορίζεται από γεγονότα σχετικά με τις τύχες του ηρωικού Μεσολογγίου στην διάρκεια του Αγώνα. Η πρώτη περίοδος καλύπτει το διάστημα από την κύρηξη της Επανάστασης στην Δυτική Ελλαδα έως την απόκρουση της μεγάλης επίθεσης των Τούρκων κατά του Μεσολογγίου το βράδυ των Χριστουγέννων του 1822 (21 Μαΐου 1821-25 Δεκεμβρίου 1822).
Η δεύτερη εκτείνεται από την επίθεση αυτή έως την πτώση του Μεσολογγίου (25 Δεκεμβρίου 1822-10 Απριλίου 1826).
Η τρίτη και τελευταία περίοδος εκτείνεται από την έξοδο του Μεσολογγίου έως την υπογραφή της συνθήκης, με την οποία ιδρύθηκε το Ανεξάρτητο Ελληνικό Κράτος, το οποίο περιλάμβανε και το Κάρλελι (1826-1832). Στην διάρκεια της δεύτερης περιόδου δημιουργήθηκαν στο Δραγαμέστο τα στρατόπεδα του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη και του Γεωργίου Καραϊσκάκη και στην διάρκεια της τρίτης περιόδου το στρατόπεδο του Richard Church.
(Ρ. Τσωρτς). Και των τριών αυτών στρατοπέδων η ίδρυση είχε άμεση ή έμμεση σχέση με τις τύχες του Μεσολογγίου.
Κείμενο: Ιωάννης Χ. Δημητρούκας, Ιστορικός. Απόσπασμα από το βιβλίο με τίτλο «Ιστορία του Δραγαμέστου/Αστακού και της περιοχής του στα Νεότερα Χρόνια»
Δείτε βίντεο από το κανάλι Above View: