Έντονη παραφιλολογία αναπτύσσεται το τελευταίο διάστημα στους κόλπους των δημάρχων όπου συζητείται το ενδεχόμενο χρονικής μετάθεσης των δημοτικών, και μαζί και των περιφερειακών εκλογών οι οποίες είναι προγραμματισμένες να γίνουν τον Οκτώβριο του 2023.

Σύμφωνα με αυτήν την εκδοχή η κυβέρνηση φέρεται να σκέφτεται να παρατείνει για μερικούς μήνες ακόμη τη θητεία των σημερινών δημοτικών και περιφερειακών διοικήσεων ώστε οι αυτοδιοικητικές εκλογές να γίνουν ταυτόχρονα με τις ευρωεκλογές, τον Μάιο του 2024. Υπενθυμίζεται ότι κάτι τέτοιο, δηλαδή ταυτόχρονη διεξαγωγή αυτοδιοικητικών εκλογών και ευρωεκλογών είχε γίνει μία και μοναδική φορά, τον Μάιο του 2014 όταν, με νόμο της κυβέρνησης Γιώργου Παπανδρέου η θητεία των δημάρχων και των περιφερειαρχών ορίστηκε στην πενταετία.

Στη συνέχεια ήρθε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ η οποία επανέφερε την τετραετή θητεία και όρισε οι αυτοδιοικητικές εκλογές να γίνονται Οκτώβριο και η ανάληψη καθηκόντων των νέων διοικήσεων να γίνεται την πρώτη του έτους. Η τελευταία νομοθετική παρέμβαση έγινε επί της σημερινής κυβέρνησης η οποία προέβη σε δύο αλλαγές: επανέφερε το πλειοψηφικό σύστημα με εκλογή δημάρχων και περιφερειαρχών, ακόμη και με 43% από την πρώτη Κυριακή, καταργώντας την απλή αναλογική που είχε καθιερώσει ο ΣΥΡΙΖΑ, επανέφερε και την πενταετή θητεία, διατηρώντας το χρόνο των εκλογών τον μήνα Οκτώβριο, αλλά κάθε πέντε και όχι κάθε τέσσερα χρόνια.

Σύμφωνα με την έρπουσα παραφιλολογία η οποία κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στα πηγαδάκια του συνεδρίου της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, τον περασμένο Οκτώβριο στη Θεσσαλονίκη, η κυβέρνηση φέρεται να ετοιμάζει νομοθετική διάταξη για διεξαγωγή των αυτοδιοκητικών εκλογών, μαζί με τις ευρωεκλογές. Για να συμβεί όμως αυτό, θα πρέπει η θητεία των σημερινών δημοτικών και περιφερειακών διοικήσεων να παραταθεί για οκτώ μήνες, έως και τον Αύγουστο του 2024, καθώς οι νέες διοικήσεις θα εκλεγούν τέλη Μαΐου, αρχές Ιουνίου 2024 και θα αναλάβουν καθήκοντα την 1η Σεπτεμβρίου, όπως είχε γίνει και με τις σημερινές.

Διαφωνεί η ΚΕΔΕ

Το ενδεχόμενο αυτό απορρίπτει κατηγορηματικά ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Δημήτρης Παπαστεργίου. Μιλώντας στην Voria.gr ο δήμαρχος Τρικκαίων αναφέρει ότι «πράγματι, ακούω κι εγώ αυτές τις φήμες, αλλά απορώ γιατί κυκλοφορούν. Για να συμβεί κάτι τέτοιο θα πρέπει να υπάρχει λόγος ‘ανωτέρας βίας’. Κάτι τέτοιο όμως δεν υπάρχει. Επίσης σε περίπτωση μετάθεσης των εκλογών εγείρονται και ζητήματα αντισυνταγματικότητας». Σύμφωνα με τον κ. Παπαστεργίου, ούτε η κυβέρνηση, εξ όσων γνωρίζει, σκέφτεται κάτι τέτοιο «και πάντως, σίγουρα δεν το έχει ζητήσει η ΚΕΔΕ και ούτε συμφωνεί με κάτι τέτοιο».

Κατηγορηματικά αντίθετος δηλώνει και ο α’ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου. Όπως εξήγησε ο δήμαρχος Αμπελοκήπων Μενεμένης, «κάτι τέτοιο είναι ευθέως αντισυνταγματικό καθώς προϋποθέτει σημαντική παράταση των σημερινών διοικήσεων κατά οκτώ μήνες. Το 2014 είχε αλλάξει η θητεία των δημοτικών και περιφερειακών διοικήσεων που είχαν εκλεγεί το 2010, ώστε οι εκλογές να συμπέσουν με τις ευρωεκλογές, αλλά η θητεία τους είχε συρρικνωθεί κατά τέσσερις μήνες. Άλλο η μείωση της θητείας, όπως είχε γίνει τότε και άλλο η αύξηση».

Ο δήμαρχος Νεάπολης Συκεών Σίμος Δανιηλίδης ήταν από αυτούς που υποστήριζαν η θητεία των δημοτικών διοικήσεων να είναι πενταετής καθώς επίσης και οι εκλογές να γίνονται μαζί με τις ευρωεκλογές. «Όμως στο θέμα της παράτασης της θητείας των σημερινών διοικήσεων δεν θέλω να μιλήσω γιατί θα πουν κάποιοι ότι τυχόν παράταση εξυπηρετεί τους σημερινούς δημάρχους καθώς τους διασφαλίζει οκτώ μήνες επιπλέον θητεία. Εγώ δεν έχω ανάγκη από κάτι τέτοιο».

Εν αναμονή του ΣτΕ

Κύκλοι του υπουργείου Εσωτερικών δήλωσαν πάντως ότι «δεν υπάρχει κανένα ενδεχόμενο μετάθεσης των εκλογών. Θα γίνουν κανονικά τον Οκτώβριο του 2023 όπως είναι προγραμματισμένο». Εκείνο που απασχολεί περισσότερο το υπουργείο είναι η πρόσφατη απόφαση του Γ’ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) το οποίο έκρινε ότι η μεταφορά αρμοδιοτήτων από τα δημοτικά συμβούλια στις Οικονομικές Επιτροπές και στις Επιτροπές Ποιότητας Ζωής και η συγκρότηση των επιτροπών αυτών με πλειοψηφίες 3/5 υπέρ των παρατάξεων των δημάρχων, καθώς επίσης και ο τρόπος συγκρότησης των διοικητικών συμβουλίων νομικών προσώπων των δήμων (Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης-Άρδευσης κ.λπ.), είναι αντισυνταγματικές. Ωστόσο, η υπόθεση, λόγω της μείζονος σημασίας της, παραπέμφθηκε για οριστική κρίση στην Ολομέλεια του ΣτΕ.

Οι υπό κρίση αλλαγές επήλθαν το καλοκαίρι του 2019 με δύο νόμους Θεοδωρικάκου (4623/2019 και 4625/2019) οι οποίοι ψηφίστηκαν πριν από την ανάληψη των καθηκόντων από τις νέες διοικήσεις, την 1η Σεπτεμβρίου 2019. Σε περίπτωση που η κρίση του Γ’ Τμήματος υιοθετηθεί και από την Ολομέλεια του ΣτΕ τότε ενδέχεται να ανοίξει ένας τεράστιος κύκλος προσφυγών στη δικαιοσύνη, σε βάρος των αποφάσεων τις οποίες έλαβαν οι Οικονομικές Επιτροπές και οι Επιτροπές Ποιότητας Ζωής σε 231 δήμους από τους συνολικά 332, που εξέλεξαν μειοψηφικές διοικήσεις κατά τον δεύτερο γύρο των εκλογών του 2019.

Πάντως, κύκλοι του υπουργείου Εσωτερικών σημειώνουν ότι όσες αποφάσεις έχουν ληφθεί διατηρούν το τεκμήριο νομιμότητας. Εξηγούν ότι κατά την πάγια νομολογία, ο μη νόμιμος χαρακτήρας συγκρότησης ενός οργάνου, όπως εν προκειμένω οι επιτροπές, δεν αποτελεί κατά κανόνα λόγο ακυρότητας των πράξεών τους. Ωστόσο, ακόμη και εάν συμβαίνει κάτι τέτοιο, όσον αφορά τις ήδη ληφθείσες αποφάσεις, αναμένεται να προκληθεί τεράστια αναστάτωση στη λειτουργία των δήμων, για το διάστημα που απομένει έως το τέλος της τρέχουσας δημοτικής περιόδου, εφόσον βεβαίως η απόφαση της Ολομέλειας είναι παρόμοια με αυτήν του Γ’ Τμήματος και ληφθεί πριν από τη λήξη της τρέχουσας δημοτικής περιόδου. 

voria.gr