Ερευνα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας δείχνει ότι φέτος το καλοκαίρι το 53% των συμπατριωτών μας θα μείνει στην πόλη. Αιτία δεν είναι ο φόβος για τον κορονοϊό, αλλά η οικονομική δυσπραγία ● Το 66%, πάντως, θα… άνοιγε πανιά αν μπορούσε να συμμετάσχει σε προγράμματα κοινωνικού τουρισμού.

Α​ν ήταν κόμμα, θα έβγαζαν κυβέρνηση με αυτοδυναμία. Το ποσοστό των Ελλήνων που δεν θα πάνε διακοπές φέτος το καλοκαίρι αγγίζει το 53%, σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Βέβαια ο δυσθεώρητος αριθμός λέει μόνο τη μισή αλήθεια, καθώς πάνω από το 66% είναι έτοιμο να αναθεωρήσει την απόφασή του αν λάβει τα vouchers, είτε μέσω του προγράμματος κοινωνικού τουρισμού του ΟΑΕΔ, είτε μέσω του «Τουρισμού Για Ολους».

Παρ’ όλα αυτά, ο ένας στους τέσσερις δεν είναι σίγουρος αν θα πάει διακοπές, ακόμα και αν καταφέρει να επιδοτηθεί με το πολυπόθητο κουπόνι. Πιο αισιόδοξη είναι η πιο πρόσφατη σφυγμομέτρηση της εταιρείας Pulse, μειώνοντας το ποσοστό όσων δεν θα πάνε καθόλου διακοπές στο 28%, ή 35% αν προσθέσουμε τους αναποφάσιστους.

Η γενική εικόνα όμως παραμένει και τείνει να γίνει διαχρονικό φαινόμενο. Με ή χωρίς κουπόνια, με ή χωρίς κορονοϊό, ένα ψηλό ποσοστό των Ελλήνων, που κυμαίνεται από το 44% ώς το 75% την τελευταία δεκαπενταετία, δεν κάνει καθόλου διακοπές το καλοκαίρι. Εξίσου διαχρονική αιτία της έλλειψης διακοπών, η άσχημη οικονομική κατάσταση. Ακόμα και φέτος όσοι δεν θα πάνε διακοπές αναφέρουν ως βασική αιτία την έλλειψη χρημάτων και όχι την πανδημία.

Μπάνια ταλαιπωρίας
Ποιο είναι όμως το προφίλ των «μη διακοπάτων»; Ανθρωποι κάθε ηλικίας, άνεργοι και εργαζόμενοι, είτε εμπίπτουν στον ορισμό του «εργαζόμενου-φτωχού» είτε όχι, συνταξιούχοι χωρίς ρίζες σε χωριό, ακόμα και οικογένειες με παιδιά, αναγκάζονται να περάσουν το καλοκαίρι στα πυρωμένα τσιμέντα, με μόνη διέξοδο τα μπάνια στις όχι πάντα καθαρές παραλίες της Αττικής.

Οι φορτωμένοι συρμοί του προαστιακού και του τραμ τους θερινούς μήνες, με μανάδες, μωρά, εφήβους, με συμπράγκαλα παραλίας παραμάσχαλα, είναι ενδεικτικοί του πώς ορίζονται τα μπάνια του λαού για τους λιγότερο προνομιούχους: μπάνια ταλαιπωρίας, ιδρώτα και πολύωρης μετακίνησης. Αυτές θα είναι οι φετινές διακοπές για ένα μεγάλο ποσοστό των παιδιών της πόλης.

Η Μαριάννα είναι 25 χρόνων και στην ενήλικη ζωή της έχει πάει διακοπές μόλις έξι μέρες σε κάμπινγκ. Τα υπόλοιπα καλοκαίρια της τα πέρασε σε τουριστικό θέρετρο στην Κρήτη. Οχι ως παραθερίστρια, αλλά ως σκληρά εργαζόμενη. Πότε στην οικογενειακή επιχείρηση, που τώρα έχει κλείσει, πότε σε καφέ-μπαρ ως γκαρσόνα.

«Μου έχουν πει άπειρες φορές ότι είμαι τυχερή γιατί είναι σαν να κάνω μόνιμες διακοπές. Τους εξηγώ ότι περνάω τον χρόνο μου καθηλωμένη στο ίδιο σημείο, δεν προλαβαίνω καν να πάω για ένα μπάνιο. Μολονότι η θάλασσα είναι πέντε λεπτά από το σπίτι μου. Δουλεύω 12ωρα, 9 το πρωί με 9 το βράδυ. Μετά ίσα που έχω το κουράγιο να πάω για μια μπίρα».

Ούτε φέτος η Μαριάννα θα πάει διακοπές. Αλλά ούτε δουλειά θα έχει στο νησί, αφού ο τουρισμός έχει βουλιάξει. «Αφού δεν θα δουλέψω σεζόν, θα είμαι άνεργη, όπως όλη η οικογένειά μου. Το μόνο καλό είναι ότι ούτε οι φίλοι μου θα πάνε διακοπές. Θα κάνουμε παρέα, θα αράζουμε όλοι μαζί σε ταράτσες. Ισως βάλουμε και φουσκωτή πισίνα».

O Kώστας είναι 45 χρόνων και εργάζεται σε μεταφραστική εταιρεία – από τον Μάρτιο και μετά αποκλειστικά με τηλεργασία. Φέτος είναι η πρώτη χρονιά από το καλοκαίρι του 2015 που δεν θα πάει καθόλου διακοπές. «Δεν είναι μόνο ότι διστάζω να πάω σε νησί λόγω κορονοϊού. Είναι ότι για μένα η ιεράρχηση των προτεραιοτήτων μου άλλαξε. Μετά την περιπέτεια του κορονοϊού αναδείχθηκε πιο σημαντικό να κάνεις ό,τι αγαπάς, με οποιονδήποτε τρόπο. Κατάλαβα ότι όλο αυτό με τις διακοπές με καταπιέζει.

»Εχει αλλάξει και το νόημα των διακοπών μετά από όλα αυτά. Υποτίθεται ότι πας διακοπές για να βρεθείς μόνος σου, τώρα βρίσκεσαι μόνος σου ούτως ή άλλως. Συνήθως πάω 15 μέρες διακοπές, φιλοξενούμενος στο εξοχικό κάποιου φίλου. Ομως ούτε αυτό με καλύπτει, θέλω να είμαι αυτόνομος. Θα κάτσω σπίτι με τους δίσκους μου και τα βιβλία μου. Για μένα η δημιουργικότητα είναι πιο σημαντική από τις διακοπές. Τώρα που ούτως ή άλλως όλοι κρατάνε αποστάσεις, είναι καιρός να ασχοληθώ με δικά μου πράγματα που πάντα άφηνα πίσω».

Τα παιδιά στο χωριό

Η Γιώτα είναι πωλήτρια σε συνοικιακό κατάστημα εσωρούχων. Μητέρα δύο παιδιών που πάνε Δημοτικό, το όνειρό της για φέτος δεν είναι να πάει η ίδια διακοπές, αλλά «να στείλω τα παιδιά στο χωριό του άντρα μου με τη γιαγιά τους. Η θάλασσα δεν είναι κοντά, αλλά θα αλλάξουν παραστάσεις, δεν θα είναι κλεισμένα όλη μέρα στο σπίτι».

Η αιτία που θα παραμείνει στην Αθήνα δεν είναι ο κορονοϊός, αλλά τα χρήματα. «Το να πάρω άδεια είναι εύκολο. Ούτως ή άλλως ο ιδιοκτήτης κλείνει το μαγαζί κάποιες μέρες τον Αύγουστο. Ομως αν δεν υπάρχει “αυτό” δεν πας πουθενά», μας λέει, κάνοντας τη χαρακτηριστική κίνηση με τα δάχτυλα. Εκανε αίτηση για κοινωνικό τουρισμό; τη ρωτάμε. «Το σκέφτηκα, αλλά τελικά δεν μπήκα καν στον κόπο. Ακόμα και αν μας δώσουν βάουτσερ, δεν ξέρω αν θα μπορέσουμε να καλύψουμε το υπόλοιπο κόστος. Καλύτερα εδώ σπίτι, να ξεκουραστούμε, να έχουμε χρόνο να οργανωθούμε για τον χειμώνα. Ολοι λένε ότι μας περιμένουν νέες περιπέτειες…».

Μένουν σπίτι γιατί δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στο κόστος

■ Πάνω από τους μισούς Ελληνες είτε δεν θα πάνε καθόλου διακοπές (19%), είτε δεν γνωρίζουν αν θα πάνε (34%). Οσοι δεν πάνε διακοπές είναι λόγω έλλειψης χρημάτων κατά 36%, λόγω κορονοϊού κατά 32% και λόγω φόρτου εργασίας κατά 22%

■ Ενας στους τέσσερις Ελληνες αδυνατεί να αντεπεξέλθει στο κόστος διακοπών, με το 23% να σχεδιάζει μικρότερης διάρκειας διακοπές από τις περσινές

2018

■ Το 28,3% του ευρωπαϊκού πληθυσμού αδυνατεί να αντέξει οικονομικά μία εβδομάδα διακοπών ετησίως

■ Ο αντίστοιχος ελληνικός μέσος όρος είναι 51%, αυξημένος κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες από το 2013

2016

■ Πολυτέλεια είναι οι διακοπές για έναν στους τρεις Ευρωπαίους

■ Το 33% των νοικοκυριών σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης δυσκολεύονται να πληρώσουν ένα επταήμερο ταξίδι

■ Το ποσοστό των Ελλήνων που αδυνατούν να πληρώσουν μία εβδομάδα διακοπών αυξάνεται από 51,2% το 2011 σε 53,6%

2014

■ Μόνο το 25% των Ελλήνων έχει δυνατότητα να κάνει διακοπές

2006

■ Το 44% των Ελλήνων δεν πάει διακοπές κυρίως λόγω οικονομικών

Πηγή: efsyn.gr