Μεταρρυθμίσεις στην παιδεία, όχι μόνο στις Πανελλαδικές Εξετάσεις αλλά και στην προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας, φέρνει το νομοσχέδιο της υπουργού Παιδείας Νίκης Κεραμέως, που παρουσίασε χθες σε συνέντευξη Τύπου και τέθηκε για διαβούλευση.

Το «πρώτο βήμα» για τις μεγάλες αλλαγές στα Πανεπιστήμια είναι η μεγαλύτερη αυτονομία που τους δίνεται καθώς θα αποφασίζουν, όπως άλλωστε χρόνια ζητούσαν οι πανεπιστημιακοί, για τον καθορισμό των βαθμολογικών βάσεων εισαγωγής στις σχολές, προκειμένου να μην μπαίνουν φοιτητές με βαθμολογία 3 και 4.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα της Ισμήνης Χαραλαμποπούλου στο protothema.gr, σημαντικό δεύτερο «βήμα» είναι η εξασφάλιση της τάξης στα Πανεπιστήμια, προκειμένου να σταματήσουν τα φαινόμενα βίας και ανομίας, με τελευταία τις σκηνές που είδαμε στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο με την ελεγχόμενη είσοδο αλλά και τη δημιουργία της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας και τη θέσπιση του Πειθαρχικού παραπτώματος.

Τρίτο «βήμα» αποτελεί η κατάθεση μηχανογραφικού δελτίου για τα δημόσια ΙΕΚ ως επιλογή για όσους δεν καταφέρνουν να διεκδικήσουν μία θέση στα Πανεπιστήμια, σε συνδυασμό με τον νόμο που ψηφίστηκε πριν από τις γιορτές για πιο «ελκυστική» και σύγχρονη επαγγελματική εκπαίδευση, που οδηγεί στην αγορά εργασίας.

Αλλαγές στις Πανελλαδικές Εξετάσεις

Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει αλλαγές στις Πανελλαδικές Εξετάσεις που θα ισχύσουν από τις φετινές εξετάσεις, όπως η ελάχιστη βάση εισαγωγής στο Πανεπιστήμιο. Η καθιέρωση ελάχιστης βάσης εισαγωγής στα πανεπιστημιακά τμήματα, θα γίνει όχι με απόλυτο αριθμό (πχ. 10), αλλά ορισμένη από το κάθε τμήμα. Συγκεκριμένα, η βάση εισαγωγής για κάθε τμήμα θα προκύπτει, σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, από ένα ποσοστό (80%-120%) του μέσου όρου των μέσων επιδόσεων των υποψηφίων κάθε επιστημονικού πεδίου στα μαθήματα που εξετάστηκαν. Τα παραπάνω θα ισχύσουν από τις φετινές Πανελλαδικές Εξετάσεις, του 2021. Από την επόμενη χρονιά το υπουργείο, θα δώσει στα τμήματα την δυνατότητα να επιλέγουν συντελεστές βαρύτητας για τα εξεταζόμενα μαθήματα.

Επίσης θα υπάρχει περιορισμός στον αριθμό των επιλογών του μηχανογραφικού καθώς, όπως τονίστηκε στη συνέντευξη Τύπου, ένας στους δυο υποψήφιους δεν σπουδάζει σε σχολή των πρώτων προτιμήσεών του, ενώ το 30% των υποψηφίων που μπαίνουν στα ΑΕΙ δεν αποφοιτούν ποτέ. Στόχος λοιπόν είναι να εισάγονται περισσότεροι υποψήφιοι στα τμήματα που πραγματικά επιθυμούν.

Η συμπλήρωσή του μηχανογραφικού θα γίνεται σε δύο φάσεις. Η αλλαγή αυτή, που επίσης προγραμματίζεται για τις επόμενες Πανελλαδικές (2022) εισάγει 2 φάσεις συμπλήρωσης μηχανογραφικού. Στην Α φάση, οι υποψήφιοι θα μπορούν να συμπληρώσουν συγκεκριμένο αριθμό τμημάτων στο μηχανογραφικό. Ο αριθμός θα προκύπτει από το 10% του συνόλου των τμημάτων για τα ΓΕΛ και το 20% για τα ΕΠΑΛ. Στη Β φάση, θα συμμετέχουν όσοι δεν έχουν εισαχθεί στην πρώτη φάση, χωρίς περιορισμό επιλογών και για τις θέσεις των ΑΕΙ που θα έχουν απομείνει.

Παράλληλα, θα υπάρξει μηχανογραφικό για την εισαγωγή στα δημόσια ΙΕΚ, με βάση το απολυτήριο, κάτι που θα ισχύσει από φέτος.

Ως παράδειγμα του τρόπου υπολογισμού Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής αναφέρεται:

Κάθε Πανεπιστημιακό Τμήμα θα θέτει ως ΕΒΕ ποσοστό Χ% του μέσου όρου (ΜΟ) των μέσων επιδόσεων (ΜΕ) όλων των υποψηφίων στο σύνολο των τεσσάρων μαθημάτων (Μ1, Μ2, Μ3, Μ4), του επιστημονικού πεδίου του υποψηφίου [ΜΟ=ΜΕΜ1+ΜΕΜ2+ΜΕΜ3+ΜΕΜ4)/4 ] Το Υπουργείο θα καθορίζει το εύρος για το ποσοστό Χ% (π.χ. 80% έως 120% του ΜΟ).

Μέσος Όρος των μέσων επιδόσεων όλων των υποψηφίων ενός επιστημονικού πεδίου: 12/20. ΕΒΕ που ορίζεται από Παν/κό τμήμα: 90% του Μέσου Όρου, δηλ. 10,8. Μέσος Όρος των μέσων επιδόσεων όλων των υποψηφίων ενός επιστημονικού πεδίου: 11/20.ΕΒΕ που ορίζεται από Παν/κό τμήμα: 90% του Μέσου Όρου, δηλ. 9,9.

Στην ερώτηση γιατί προκρίθηκε ΕΒΕ σε ποσοστό και όχι σε απόλυτο μέγεθος, π.χ. δέκα το υπουργείο επισημαίνει «Για να μην εξαρτάται το ποσοστό επιτυχόντων / αποτυχόντων κάθε χρόνο από την εκάστοτε ευκολία / δυσκολία των θεμάτων».

Συντελεστές βαρύτητας

Στο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι η κάθε Πανεπιστημιακή Σχολή -Τμήμα θα μπορεί να ορίζει το ποσοστό (συντελεστή βαρύτητας) με το οποίο κάθε πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα θα συμβάλλει στη διαμόρφωση των μορίων του υποψηφίου, π.χ. το Φυσικό θα μπορεί να ορίζει α) ότι η Φυσική είναι το μάθημα με τη μεγαλύτερη βαρύτητα, και β) τον συντελεστή της βαρύτητας αυτής, ο οποίος θα επιδρά στη διαμόρφωση των μορίων των υποψηφίων του. Η ρύθμιση αυτή ενισχύει ακόμη περισσότερο την αυτονομία των Πανεπιστημίων και τον ρόλο τους στη διαμόρφωση των ακαδημαϊκών προϋποθέσεων εισαγωγής υποψηφίων. Προβλέπεται η εφαρμογή της ρύθμισής αυτής από τους υποψηφίους που θα εξεταστούν το καλοκαίρι του 2022 και έπειτα.

Τέλος στους «αιώνιους» φοιτητές

Με στόχο την κατάργηση των αιώνιων φοιτητών εισάγεται από εφέτος όριο φοίτησης στα Πανεπιστήμια, στις 4ετεις σπουδές περιθώριο συν 2 χρόνια και στις σπουδές άνω των 4ετών σπουδών συν 3 χρόνια). Σύμφωνα με τα στοιχεία υπάρχουν 388.000 ενεργοί φοιτητές και 283.000 παλαιοί φοιτητές στα ελληνικά Πανεπιστήμια. Θα υπάρξουν ειδικές ρυθμίσεις για τους εργαζόμενους φοιτητές και για αυτούς με ζητήματα υγείας. Για τους ήδη φοιτούντες, ο ανώτατος χρόνος φοίτησης ξεκινά να υπολογίζεται από το επόμενο ακαδημαϊκό έτος, 2021-2022.Το χρονικό όριο φοίτησης θεσπίζεται ώστε να υπάρχει ένα συνεκτικό πλαίσιο ολοκλήρωσης των σπουδών, με σκοπό την ουσιαστική αναβάθμισή τους.

Πειθαρχικά παραπτώματα

Πειθαρχικά παραπτώματα για τους φοιτητές συνιστούν:

α) Η παραβίαση του αδιάβλητου των εξετάσεων.
β) η λογοκλοπή και η συνειδητή αποσιώπηση της άμεσης ή έμμεσης συνεισφοράς άλλων προσώπων στο εκάστοτε αντικείμενο επιστημονικής ενασχόλησης, έρευνας ή διδασκαλίας,
γ) η εκ προθέσεως καταστροφή περιουσίας του ιδρύματος, κινητής ή ακίνητης, που χρησιμοποιείται από το ίδρυμα ή ένα ή περισσότερα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας,
δ) η εκούσια παρεμπόδιση της εύρυθμης λειτουργίας του ιδρύματος, συμπεριλαμβανομένης τόσο της εκπαιδευτικής, ερευνητικής ή διοικητικής λειτουργίας του όσο και της λειτουργίας των μονομελών και συλλογικών οργάνων και των υπηρεσιών του, καθώς και της απρόσκοπτης χρήσης των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού του,
ε) η χρήση των στεγασμένων ή ανοικτών χώρων, των εγκαταστάσεων, των υποδομών και του εξοπλισμού του ιδρύματος χωρίς την άδεια των αρμόδιων οργάνων του,
στ) η χρήση των στεγασμένων ή ανοικτών χώρων, των εγκαταστάσεων, των υποδομών και του εξοπλισμού του ιδρύματος για την εξυπηρέτηση σκοπών που δεν συνάδουν με την αποστολή του, καθώς και η διευκόλυνση τρίτων για την τέλεση της πράξης αυτής,
ζ) η με οποιονδήποτε τρόπο ρύπανση των στεγασμένων ή ανοικτών χώρων του ιδρύματος, συμπεριλαμβανόμενης και της ηχορύπανσης,
η) η χρήση απαγορευμένων ουσιών, που εμπίπτουν στον ν. 4139/2013 (Α΄74), εντός του ιδρύματος και η οποιαδήποτε συμβολή στη διακίνηση αυτών,
θ) η τέλεση οποιουδήποτε πλημμελήματος ή κακουργήματος εντός του ιδρύματος εφόσον συνδέεται με τη φοιτητική ιδιότητα.

Πειθαρχικές ποινές

1. Οι πειθαρχικές ποινές που επιβάλλονται σε φοιτητή, αν διαπράξει πειθαρχικό παράπτωμα είναι οι εξής:
   α) έγγραφη επίπληξη,
   β) απαγόρευση συμμετοχής σε εξετάσεις ενός ή περισσοτέρων μαθημάτων, για μία ή περισσότερες εξεταστικές περιόδους,
   γ) προσωρινή ή μόνιμη απαγόρευση χρήσης εξοπλισμού ή εγκαταστάσεων του ιδρύματος,
   δ) προσωρινή αναστολή της φοιτητικής ιδιότητας από έναν (1) ως είκοσι τέσσερις (24) μήνες και,
   ε) οριστική διαγραφή.
2. Η προσωρινή αναστολή της φοιτητικής ιδιότητας επιφέρει την αντίστοιχου χρόνου αποστέρηση των δικαιωμάτων, που η ιδιότητα αυτή συνεπάγεται, όπως της συμμετοχής στις εξετάσεις, της λήψης διδακτικών συγγραμμάτων και της λήψης υποστηρικτικού χαρακτήρα χρηματικών ή άλλων παροχών από το ίδρυμα. Επίσης επιφέρει την αναστολή της ισχύος του δελτίου ειδικού εισιτηρίου. Ποινή αναστολής της φοιτητικής ιδιότητας άνω των έξι (6) μηνών συνεπάγεται και τη στέρηση του δικαιώματος χρήσης των χώρων και υποδομών του ιδρύματος, καθώς και του δικαιώματος διαμονής στις φοιτητικές εστίες του Α.Ε.Ι. κατά το αντίστοιχο χρονικό διάστημα.
3. Κατά την επιλογή και επιμέτρηση της ποινής συνεκτιμώνται ιδίως: α) η βαρύτητα της πράξης, β) ο βαθμός της υπαιτιότητας, γ) οι συνθήκες τέλεσης, δ) η δράση βάσει οργανωμένου σχεδίου, ε) αν ο πειθαρχικά διωκόμενος διαδραμάτισε τον ιθύνοντα ή έναν υποδεέστερο ρόλο σε πράξη που τελέστηκε από πολλούς.
4. Στην απόφαση αναφέρονται ρητά οι λόγοι, με αναφορά σε συγκεκριμένα περιστατικά, που δικαιολογούν την κρίση του οργάνου για την επιμέτρηση της ποινής που επέβαλε.
5. Η πειθαρχική ευθύνη λήγει με την απώλεια της φοιτητικής ιδιότητας. Η πειθαρχική διαδικασία παύει, εφόσον ο πειθαρχικά διωκόμενος απωλέσει καθ’ οιονδήποτε τρόπο τη φοιτητική ιδιότητα.

Πανεπιστημιακή Αστυνομία

Παρουσιάστηκε χθες από τους υπουργούς Παιδείας Νίκη Κεραμέως και Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, η σύσταση Ομάδων Προστασίας Πανεπιστημιακού Ιδρύματος (ΟΠΠΙ), οι οποίες θα στελεχώνονται από κατώτερους αξιωματικούς της Ελληνικής Αστυνομίας και ειδικούς φρουρούς, με ειδική εκπαίδευση για την αποστολή τους στο χώρο των ΑΕΙ. Αυτοί θα διατίθενται σε ΑΕΙ στα οποία διαπιστώνονται σχετικές ανάγκες, θα υπάγονται στην Ελληνική Αστυνομία, η μισθοδοσία τους θα βαρύνει τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, θα συνεργάζονται με τον/την Πρύτανη/αρμόδιο Αντιπρύτανη του ΑΕΙ και αποστολή τους θα είναι η πρόληψη της παραβατικότητας και η αντιμετώπισή της εντός των χώρων των ΑΕΙ.

Για την ΟΠΠΙ, προβλέπονται 1.000 οργανικές θέσεις, που θα κατανέμονται και θα ανακατανέμονται στα ΑΕΙ ανάλογα τις ανάγκες τους. Θα χωρίζονται σε βάρδιες και θα διατεθούν στα πέντε πανεπιστήμια με τα σημαντικότερα προβλήματα όπως το ΕΚΠΑ, ΑΠΘ, ΕΜΠ, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πατρών. Σε περίπτωση που δεν εφαρμόσουν τα πανεπιστήμια το μοντέλο φύλαξης, θα αξιολογηθεί αρνητικά στην τακτική τους χρηματοδότηση. Οι άνδρες των ΟΠΠΙ δεν θα φέρουν πυροβόλα όπλα αλλά γκλοπ και σπρέυ και θα φορούν μία γκριζοπράσινη στολή.. Θα έχουν και προανακριτικά καθήκοντα, ενώ σε περίπτωση αξιόποινων πράξεων θα προχωρούν σε συλλήψεις, δικογραφία. Το νομοσχέδιο προβλέπει την ελεγχόμενη είσοδο και έξοδο στον χώρο των ΑΕΙ. Όπου αυτό δεν είναι εφικτό, σε πανεπιστήμια που π.χ. συνορεύουν με πάρκα, η ελεγχόμενη είσοδος θα γίνεται στους εσωτερικούς χώρους.