Τα αποκαλυπτήρια του μνημείου προς τιμήν των εκτελεσθέντων κομμουνιστών της 5ης Σεπτεμβρίου 1933 στο σημείο εκτέλεσης τους, στο τέλος της σιδηροδρομικής γραμμής στην Αμφιλοχία, πραγματοποιήθηκαν το απόγευμα του Σαββάτου 18 Ιουλίου. Ακολούθησε εκδήλωση στην πλατεία της πόλης για την Μάχη της Αμφιλοχίας.
Κατά τα αποκαλυπτήρια της τιμητικής πλάκας στην οποία αναγράφονται τα ονόματα των τριών εκτελεσθέντων κομμουνιστών, Χαράλαμπου Αναστασίου, Νίκου Καραγκούνη και Γιώργου Στραβομύτη, μίλησε η Ειρήνη Κωνσταντακοπούλου, μέλος της Τ.Ε. Αιτωλοακαρνανίας του ΚΚΕ. Αναλυτικά η ομιλία της:
«Φιλοι και Σύντροφοι, βρισκόμαστε σήμερα εδώ στο σημείο που εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς 3 παλληκάρια από 22 έως 26 χρόνων ,πάνω στον ανθό της νιότης τους. Τα καλύτερα παιδιά του λαού , τα καλύτερα παιδιά του Κόμματος ήταν αυτά που ο νους και η καρδιά τους φλογιστηκε από το ανθρώπινο όνειρο να φτιάξουν μια καλυτερη ζωή για όλους τους ανθρώπους. Δεν άκουσαν τη συμβουλή της βολικής φρονιμάδας: Βασιλη μ’ κάτσε φρόνιμα να γένεις νοικοκύρης.
Οι εκτελέσεις ,ο χειμώνας του ’41, η αρπαγη του σταριού ,του λαδιού ,των ζώων, των καπνών κι όλων των αγαθών απ’ τους κατακτητές και τους συνεργάτες τους ,η αδικία, η καταπίεση, οι εξευτελισμοί, οδήγησαν να θεριέψει συλλογικά και ατομικά η απόφαση της πλειοψηφίας του λαού με πρωτεργάτη το ΚΚΕ να δημιουργήσει το ΕΑΜ τον ΕΛΑΣ την ΕΑ .
Η απελευθέρωση του λαού κανοναρχούσε τη σκέψη και τη δράση τους. Μαχητές του ΕΛΑΣ, εφεδρικός ΕΛΑΣ, πολιτική οργάνωση του ΕΑΜ, Εθνική Αλληλεγγύη, ο καθενας στο ποστο του. Στο πόστο τους ήταν κι όταν συνελήφθησαν κατόπιν προδοσίας στην Παναγιά την Αμπρακιώτισσα στις 23 Αυγούστου του 1944 ο Χαράλαμπος Αναστασίου, Ο Νίκος Καραγκούνης, και ο Γιώργος Στραβομύτης. (Είχε προηγηθεί βλέπετε η επιτυχής μάχη που έδωσε ο ΕΛΑΣ για την κατάληψη της Αμφιλοχίας) Μεταφέρθηκαν στην Κομαντατούρ και βασανίστηκαν άγρια για δύο εβδομάδες.
Φαίνεται πως δεν μπόρεσαν να τους πάρουν πληροφορίες για την οργάνωση, αγωνιστές, συνδέσμους .Έτσι τους εκτέλεσαν στις 5-9-1944.Για ταφή τους έδωσαν σχεδόν 10 μέρες μετά . Δεν υπάρχει πράξη που να μην αποκαλύπτεται το αποκρουστικό, το εγκληματικό, το τερατώδες πρόσωπο του φασισμού, σ’ όποια χώρα κι αν εκτρέφεται . Δεν θ’ αναφερθούμε στον πόνο και στο βάρος που σήκωσε κάθε οικογένεια αγωνιστή, γιατί ό,τι και να πούμε θάναι κατώτερο του μεγέθους της προσφοράς , της θυσίας και των δοκιμασιών.
Ακριβοι μας σύντροφοι, η παρουσία μας εδώ σήμερα είναι απόδειξη ότι η μνήμη είναι ζωντανή, όχι απλά σαν μνήμη αλλά ως συνειδητή πράξη συνειδητής απόφασης υπεράσπισης των συμφερόντων της εργατικής τάξης και των συμμάχων της . Συνειδητή πράξη αντίστασης στα σχέδια της αστικής τάξης να ποινικοποιήσει ακόμη και τη ριζοσπαστική σκέψη.
Tόσος είναι ο τρόμος της που προσπαθεί να ξαναγραψει την ιστορία συκοφαντώντας και διαστρεβλώνοντας τους αγώνες του λαού, για να μη μάθει την πηγή της αδικίας που είναι το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα που δεν μας αφήνει ν’ αναπνεύσουμε. Είμαστε περήφανοι γιατί μέσα από τα σπλάχνα του λαού ,μέσα από το κόμμα μας βγήκε στρατιά ηρώων αγωνιστών που η δράση τους ,η στάση τους μπροστά στη ζωή και το θάνατο διδάσκει, φρονηματίζει, διαπαιδαγωγεί ηθικά και πολιτικά. ΑΘΑΝΑΤΟΙ».
Ακολούθησε εκδήλωση στην πλατεία της Αμφιλοχίας κατά την οποία έλαβε χώρα κεντρική ομιλία του πρώην βουλευτή Αιτωλοακαρνανίας του ΚΚΕ, Νίκου Μωραΐτη, έγινε ειδική αναφορά στα ονόματα όλων των πεσόντων της μάχης του ΕΛΑΣ στην Αμφιλοχία και όσοι βρέθηκαν στο σημείο είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ντοκιμαντέρ αφιερωμένο στην ημέρα.
Δείτε φωτογραφίες του karvasaras.gr:
Από τα αποκαλυπτήρια του μνημείου:
Από την εκδήλωση στην πλατεία της Αμφιλοχίας:
