Στον ιστορικό Ιερό Ναό της Αγίας Παρασκευής στην Ιερά Πόλη του Μεσολογγίου χοροστάτησε στην Ακολουθία του Όρθρου και προεξήρχε στην Αρχιερατική Θεία Λειτουργία, την Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2024 ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνός.

Την ημέρα αυτή συμπληρώθηκαν δύο χρόνια από την Ενθρόνιση του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας στον ιστορικό Θρόνο της τοπικής μας Εκκλησίας.

Μαζί του συλλειτούργησαν ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος και Αλμυρού Αρχιμ. Μάξιμος Παπαϊωάννου, ο Αρχιμ. Ιγνάτιος Αναγνωστόπουλος και ο Αρχιμ. Καλλίνικος Γεωργακόπουλος, καθώς και πολλοί Κληρικοί της Ιεράς Μητροπόλεώς μας, μεταξύ των οποίων ο Πρωτοσύγκελλος, Αρχιμ. Θεόκλητος Ράπτης και ο Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος, Αρχιμ. Ιωσήφ Ζωγράφος.

Μεταξύ των πιστών που εκκλησιάστηκαν ήταν Ιερείς της Ιεράς Μητροπόλεως, ο Δήμαρχος της Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου κ. Σπύρος Διαμαντόπουλος, ο πρώην Δήμαρχος κ. Κωνσταντίνος Λύρος και άλλοι εκπρόσωποι των τοπικών αρχών.

Τον θείο λόγο κήρυξε εμπνευσμένα ο Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος, Αρχιμ. Ιωσήφ Ζωγράφος, Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Εισοδίων της Θεοτόκου Μυρτιάς, ο οποίος αναφέρθηκε στην θέση και το αξίωμα του Επισκόπου μέσα στην ορθόδοξη Εκκλησία.

«Δοξάζω τον Θεό  γι’ αύτη  την τεράστια ευεργεσία που μου προσέφερε να είμαι Επίσκοπος και Μητροπολίτης μιας τόσο ιστορικής, σπουδαίας και μεγάλης Ιεράς Μητροπόλεως» ανέφερε ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας κ. Δαμασκηνός, κατά την απόλυση της Θείας Λειτουργίας και ευχαρίστησε όλους τους εκπροσώπους των τοπικών αρχών, τους Ιερείς και τους πιστούς που συμμετείχαν στην Θεία Λειτουργία.

«Κάθε επίσκοπος, κάθε κληρικός και κάθε πιστός αισθάνεται την ανάγκη  μέσα στη Θεία Λειτουργία να ευχαριστήσει τον Θεό υπέρ πάντων των φανερών και αφανών ευεργεσιών Του. Μέσα στην Ευχαριστιακή εμπειρία διατρανώνεται η εκκλησιαστική μας ενότητα∙ ο Επίσκοπος είναι ενωμένος με το ιερό Πρεσβυτέριο και με το λαό του. Δοξάζουμε το όνομα του Θεού για αυτή την ενότητα, που είναι η πεμπτουσία της εκκλησιαστικής μας ζωής και η πρόγευση του παραδείσου» ανέφερε στη συνέχεια και τόνισε, ότι αυτή η ευχαριστιακή ενότητα μεταγγίζεται και σε όλη την υπόλοιπη εκκλησιαστική ζωή, την ποιμαντική, την ιεραποστολική, την κατηχητική, την διοικητική.

Ο Σεβασμιώτατος ευχαρίστησε επίσης τον Σεβασμιώτατο Γέροντά του, Μητροπολίτη Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιο, πλησίον του οποίου διηκόνησε και από τον οποίο διδάχθηκε πάρα πολλά, ενώ ξεχωριστά αναφέρθηκε στους συνεργάτες του στο έργο της τοπικής μας Εκκλησίας, κληρικούς και λαϊκούς, τους οποίους ευχαρίστησε για την συμπόρευση αυτών των δύο ετών, τονίζοντας, ότι «είμαστε μία μεγάλη οικογένεια, που αγωνιζόμαστε να συνεχίσουμε το έργο που παραλάβαμε και μας προσέφεραν ως παρακαταθήκη, αλλά και να το αυξήσουμε. Να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις να είναι η τοπική μας Εκκλησία ζωντανή και δυνατή με παρουσία μέσα στο σύγχρονο κοινωνικό γίγνεσθαι, με σκοπό να διακονήσει τον άνθρωπο με πνεύμα ταπείνωσης, θυσίας και προσφοράς».

Ολοκληρώνοντας, ο Σεβασμιώτατος χειροθέτησε Πνευματικό τον π. Φώτιο Σοφρώνη, εθελοντή Κληρικό της Ιεράς Μητροπόλεως, ο οποίος υπηρετεί στην Ενορία της Αγίας Παρασκευής Λυσιμαχίας, προτρέποντάς τον να διακονήσει με πνεύμα αγάπη, θυσίας και φιλευσπλαχνίας, έχοντας την συναίσθηση, ότι ο Πνευματικός δεν δημιουργεί οπαδούς, αλλά τέκνα, τα οποία αναγεννά, εμβαπτίζοντάς τα, δια της ιεράς Εξομολογήσεως, στην κολυμβήθρα του ελέους, της μακροθυμίας και της αγάπης του Θεού.

Ακολουθεί η ομιλία του Γενικού Αρχιερατικού Επιτρόπου, Αρχιμ. Ιωσήφ Ζωγράφου:

Σήμερα ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία, Σεβασμιώτατε Πάτερ καὶ Δέσποτα, Σεβαστοί μου Πατέρες, Ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ Ἀδελφοί, ἑορτάζει, τιμᾶ καί πανηγυρίζει τὴν μνήμη τοῦ Ἁγίου καί ἐνδόξου Μεγαλομάρτυρος Μηνά. Ὁ Ἅγιος Μηνὰς γεννήθηκε στὴν Αἴγυπτο, στὰ μέσα περίπου τοῦ 3ου αἰῶνα μ.Χ. ἀπὸ γονεῖς εἰδωλολάτρες. Ὡστόσο, τὸ εἰδωλολατρικὸ περιβάλλον στὸ ὁποῖο μεγάλωσε, δὲν ἐπηρέασε τόν χαρακτῆρα του καὶ ὁ Μηνὰς βαπτίσθηκε χριστιανός.

Ὅταν ἔφθασε στὴν κατάλληλη ἡλικία, ἐπέλεξε νὰ σταδιοδρομήσει στὸν Ρωμαϊκὸ στρατό, σέ ἕνα ἐπίλεκτο σῶμα. Οἱ ἄνδρες τῆς φρουρᾶς αὐτῆς θεωροῦνταν ἀπ’ τοὺς ἐκλεκτότερους στρατιῶτες. Ἐκεῖ ὁ Μηνὰς διακρίθηκε γιὰ τὴν σύνεσή του καὶ τήν ἀνδρεῖα του καὶ γι’ αὐτὸ ἔχαιρε ἐκτιμήσεως στὸν κύκλο τῶν στρατιωτικῶν. Στὸν Μηνὰ δόθηκε ἡ εὐκαιρία νὰ γνωρισθεῖ καὶ νὰ συνδεθεῖ πνευματικὰ μὲ ἄλλους νέους στρατιῶτες. Μὲ πολλὴ φροντίδα καὶ χριστιανικὴ ἀγάπη καλλιέργησε τὴν εὐσέβεια καὶ τὴν ζωντανὴ πίστη στούς συντρόφους του. Ἐργάσθηκε μὲ ὑπομονὴ γιὰ τὴν διαφώτιση καὶ τὴν ἀναγέννησή τους, σὰν ἱεραπόστολος. Καὶ, πράγματι, ἀρκετοὶ ἀπὸ τοὺς συστρατιῶτες του, τὸν ἀκολούθησαν στὴν χριστιανικὴ πίστη.

Δυστυχῶς ὅμως, τρεῖς αἰῶνες μετὰ τὴν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ καὶ ὁ παλαιὸς κόσμος παρέμενε ἀκόμη αὐτάρεσκα καὶ αὐτοκαταστροφικὰ προσκολλημένος στὴν λατρεία τῶν εἰδώλων. Οἱ Ρωμαῖοι στρατιῶτες ἦταν ὑποχρεωμένοι, κατόπιν διαταγῶν τῶν ἀνωτέρων τους, νὰ συλλαμβάνουν καὶ νὰ τυραννοῦν τοὺς χριστιανοὺς, προσπαθῶντας νὰ τοὺς κάνουν νὰ ἀλλαξοπιστήσουν.

Ὁ Μηνάς δὲν ἄντεξε, πέταξε τὴν στρατιωτική του ζώνη ἀπεκδυόμενος μ’ αὐτὸν τὸν τρόπο τὴν ἰδιότητα τοῦ στρατιώτη – διώκτη τῶν χριστιανῶν καὶ διέφυγε στὸ παρακείμενο ὅρος. Μάλιστα προσείλκυσε κοντά του κι ἄλλους φίλους στρατιῶτες. Ἐκεῖ ἔζησαν ἀσκητικά, ἐπὶ ἀρκετὸ διάστημα, μὲ νηστεία, ἀγρυπνία καὶ προσευχή.

Σὲ ἡλικία πενῆντα περίπου ἐτῶν, μετὰ ἀπὸ θεία πληροφόρηση ὅτι εἶχε φτάσει ἡ ὥρα τοῦ μαρτυρίου του, κατέβηκε στὴν πόλη, σὲ μέρα εἰδωλολατρικοῦ πανηγυριοῦ. Ὁ Μηνὰς πληροφορεῖται καὶ μαθαίνει τὴν αἰτία τῆς πανήγυρης. Γιόρταζαν τὰ γενέθλια τοῦ Διοκλητιανοῦ. Σὲ μιὰ στιγμὴ τῶν εἰδωλολατρικῶν σπονδῶν καὶ θυσιῶν, ὁ Μηνάς θεώρησε πὼς ἦταν μοναδικὴ εὐκαιρία νὰ διαφωτίσει μὲ κήρυγμα τόσο τοὺς ἄρχοντες ὅσο καὶ τὴν κοινὴ γνώμη γιὰ τὴν κενότητα τῶν εἰδώλων καὶ τὴν ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ.    Τότε, μὲ παρρησία, ἐν μέσῳ τῶν εἰδωλολατρῶν, ὁμολόγησε τὸν Χριστὸ, ὡς τὸν ἕνα καὶ ἀληθινὸ Θεὸ. Τὸ κήρυγμα αὐτὸ θεωρήθηκε ὑβριστικό καὶ ἡ ἐπέμβαση τοῦ Μηνὰ βεβήλωση τῆς ἱερότητας τῆς ἡμέρας καὶ ἀσέβεια ἐναντίον τοῦ προσώπου τοῦ αὐτοκράτορα καὶ ὁδηγήθηκε στὴν φυλακὴ. Ὡστόσο, τὸ ἐμπνευσμένο κήρυγμα τοῦ Μηνὰ δὲν ἔμεινε ἄκαρπο. Πολλοὶ πίστευσαν στὸν Κύριο καὶ ἡ παράταξη τῶν πιστῶν ἐμψυχώθηκε ἀπ’ τὴν θαρραλέα ὁμολογία τῆς πιστεώς του. Τὸ πρωὶ τῆς ἑπομένης ἡμέρας, μετὰ τὸ πέρας τοῦ εἰδωλολατρικοῦ πανηγυριοῦ, τὸν παρουσίασαν καὶ πάλι ἐνώπιον τοῦ ἡγεμόνος, ὁ ὁποῖος τὸν κατηγόρησε ὅτι ἐξύβρισε τοὺς θεοὺς καὶ μάλιστα μπροστά του καὶ ὅτι λιποτάκτησε ἀπὸ τὸν στρατό. Ὁ Ἅγιος ἀποδέχθηκε τὶς κατηγορίες χωρὶς δισταγμό καί ὀδηγήθηκε σε δίκη, ὅπου ὁμολόγησε ξανά τήν πίστη του στον Χριστό. Ἄφοβα μίλησε στὸ δικαστήριο καὶ μὲ ψυχραιμία καὶ ἀταραξία ἄκουσε τὴν θανατική του καταδίκη. Ὁ Μηνὰς ὑπέστη φρικτὰ βασανιστήρια, τὰ ὁποία μὲ τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ ὑπέμεινε. Στὸ τέλος, τὸν ἀποκεφάλισαν. Μερικοὶ χριστιανοὶ περιμάζεψαν τὸ ἱερό του λείψανο καὶ τὸ ἔθαψαν σὲ ἀσφαλῆ τόπο.Ὕστερα ἀπὸ μερικὰ χρόνια, κάποιος ἔπαρχος τοῦ Κοτυαίου, ὀνομαζόμενος Ἀθανάσιος, μετέφερε τὸ λείψανο τοῦ Ἁγίου σὲ πολυτελῆ λάρνακα στὴν Αἴγυπτο, τὴν πατρίδα τοῦ Ἁγίου.

Μαζὶ μὲ τὴν μνήμη καὶ τὴν τιμὴ στὸν Ἅγιο Μηνά, ἑορτάζουμε σήμερα και  την επέτειο των Ἐνθρονιστηρίων τοῦ Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας, Αἰτωλίας καί Ἀκαρνανίας, κ. Δαμασκηνοῦ. Σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, ἡ ἐπέτειος τῆς Ἐνθρονίσεως τῶν Ἐπισκόπων ἑορτάζεται, κάθε χρόνο, κατ’εξοχήν διὰ τελέσεως τῆς Θείας Λειτουργίας, γιατί ἀπό αὐτήν πηγάζει ὅλη ἡ ἐξουσία του Ἐπισκόπου καί ἡ ἀγιαστική καί ἡ ποιμαντική καί ἡ διοικητική. Ἤρθαμε, λοιπόν, σήμερα στὸν Ναό, γιὰ νὰ μετέχουμε στό μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, μέσῳ τῆς ὁποίας θὰ εὐχαριστήσουμε τὸν Κύριό μας, Ἰησοῦ Χριστό, τὸν Μέγα Ἀρχιερέα τῆς Ἐκκλησίας μας, γιὰ τὴν μεγάλη εὐλογία τῆς Ἐνθρονίσεως καὶ τῆς διετοῦς, μέχρι τοῦδε, Ἀρχιερατικῆς Διακονίας τοῦ Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας.

Ὁ Μητροπολίτης μας, τὴν ἡμέρα τῆς Ἐνθρονίσεώς του, κάθισε ἐπὶ τοῦ ἐπισκοπικοῦ θρόνου, ὁ ὁποῖος βρίσκεται σὲ ὑψηλό σημεῖο ἐντὸς τοῦ Ναοῦ. Γιὰ ποιό λόγο βρίσκεται ἄραγε εκεί; Γιὰ νὰ συμβολίζει τὴν ὑψηλὴ ἐποπτεία τοῦ Ἐπισκόπου ἐπὶ τοῦ λαοῦ του, σύμφωνα μὲ τοὺς κανόνες τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας «ὅτι δεῖ τον ὑπ’ αὐτὸν λαὸν, ὁρᾶν ἀφ’ ὕψους καὶ ἐπισκοπεῖν ἀκριβέστερον».

Ὅπως μᾶς διδάσκει ἡ Ἁγιοπατερικὴ Παράδοση, ὁ Ἐπίσκοπος εἶναι «ὁ ἐπὶ τοῦ ὕψους τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ πύργου ἱστάμενος καὶ ἐκεῖθεν σκοπῶν καὶ κατοπτεύων τὰς ψυχάς», εἶναι ὁ «ἐπιτηρητὴς καὶ ἐπιμελητὴς πασῶν τῶν ἐκκλησιαζομένων ψυχῶν».[1]Εἶναι, αὐτός, ποὺ ἐπέλεξε ὁ Θεός, μέσῳ τῆς θεανθρωπίνης συνεργασίας κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς ἐκλογῆς του, ἀφοῦ τὸ ἱερατικὸν λειτούργημα εἶναι «Θεοῦ δωρεά». Συνεπῶς, σύμφωνα μὲ τὸν Ἅγιο Συμεῶν Θεσσαλονίκης, ὁ Ἐπίσκοπος εἶναι τὸ πρόσωπο πού ἀποτελεί τόν κατ΄ἐξοχήν φορέα τῆς ἀποστολικῆς διαδοχῆς καὶ τοῦ πληρώματος τῆς ἱεροσύνης, «ἐπεὶ καὶ τῶν Ἀποστόλων, φασὶν οἱ Πατέρες, ἡ χάρις αὕτη ἐστι. Τῶν Ἀποστόλων δὲ τὴν χάριν ἔχουσι οἱ Ἐπίσκοποι, καὶ οὐχὶ πρεσβύτεροι».

Τὸ ἐπισκοπικὸ ἀξίωμα ὅμως δὲν εἶναι μία ἀνέφελη πορεία διακονίας, ἀντιθέτως, εἶναι, κατ’ ἐξοχήν, πορεία σταυρική. Γιατί, πολλὲς φορὲς ὁ Ἐπίσκοπος μπορεῖ νὰ ἀντιμετωπίσει καχυποψία, δυσπιστία καί ἀμφισβήτηση. Ἐπίσης, ὅπως ἀναφέρει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, ὁ ὁποῖος κατὰ τὴν δική του πατριαρχικὴ διακονία δέχθηκε τεράστια ἀμφισβήτηση, ἕως καὶ διωγμό, «πολλοὶ οἱ εἰς μηδὲν ἀρεσκόμενοι καὶ τὰ πάντα κακίζοντες», δηλαδὴ σὲ «πολλοὺς δὲν θὰ ἀρέσει τίποτα καὶ τὰ πάντα θὰ κατηγοροῦν…» Ὄμως θὰ πρέπει νὰ γνωρίζουμε ἅπαντες, ὅτι δὲν ἐννοεῖται Ἐκκλησία χωρὶς Ἐπίσκοπο καί Ἐπίσκοπος χωρὶς Ἐκκλησία, ἄρα ὅποιος δὲν ἀκολουθεῖ καὶ δὲν τιμᾶ τὸν Ἐπίσκοπο δὲν ἀκολουθεῖ καὶ δὲν τιμᾶ τὴν Ἐκκλησία. Ὁ Ἅγιος Ἰγνάτιος ὁ Θεοφόρος ἀναφέρει ὅτι «ὁ τιμῶν Ἐπίσκοπον, ὑπὸ Θεοῦ τετίμηται».

Σεβασμιώτατε Πάτερ καί Δέσποτα, τὰ τελευταῖα δύο χρόνια, ἀσκεῖτε τά Ἀρχιερατικά Σας καθήκοντα, σταθερὰ καί ἀποφασιστικά, μέ ἕναν τρόπο Χριστοκεντρικό καί ὄχι ἐπισκοποκεντρικό. Ὡς στρατιώτης τοῦ Χριστοῦ πορεύεσθε, διακονεῖτε, λειτουργεῖτε, διαποιμαίνετε, διοικεῖτε. Πολλὲς φορὲς ἐν μέσῳ δυσκολιῶν, αὐξημένων κοινωνικῶν ἀναγκῶν, φωνῶν ἔνθεν κακεῖθεν. Ἐσεῖς, ὅμως, πιστὸς στὴν Ἀρχιερατικὴ Σας Διακονία, ἀπόλυτα ἀφοσιωμένος σὲ αὐτήν, ἀπαλλαγμένος ἀπὸ κάθε περισπασμό, ἔχετε μετατρέψει τὸν ἑαυτόν Σας σὲ ἀθλοφόρο Ἐπίσκοπο, ἄοκνο καὶ ὑποδειγματικό, γιατί γνωρίζετε ὅτι Ἀρχιερατική Διακονία δέν εἷναι μόνο Σταυρός ἀλλά καί Ἀνάσταση!

Δὲν θὰ ἤθελα νὰ μακρηγορήσω περαιτέρω, παρὰ μόνον νὰ Σᾶς εὐχηθῶ, ἐκ μέρους τοῦ ἱεροῦ κλήρου τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας, ἔτη πολλὰ καί εὐλογημένα! Σὲ αὐτὴν τὴν ὁδὸ τῆς ἀθλήσεώς Σας, νὰ ὑπομένετε ὡς φιλόστοργος πατέρας, νὰ ἐπί-σκοπείτε ἡμᾶς ἐν ἀγάπῃ, νὰ σύν-χωρεῖτε ἅπαντες στὴν πνευματικὴ Σας ἀγκάλη, νὰ διακονείτε με πνεύμα μακροθυμίας, πραότητας, παρηγορίας και συμπαραστάσεως, ὡς Χριστοῦ μιμητὴς γνησιώτατος.

Σᾶς εὐχόμαστε ἐπίσης, νὰ ἀποτελέσετε τὸ Θεμέλιο τῆς σωτηρίας όλων ὑμῶν, ὅπως μᾶς λέγει ὁ Ἁγιος Συμεών Θεσσαλονίκης, «ὡς τῦπον ἔχοντα τοῦ Χριστοῦ, ὡς ἀρχηγῷ τῶν ψυχῶν ἡμῶν μετά Θεόν καταστάντι, ὡς θεμελίῳ τῆς σωτηρίας ὑμῶν καί πίστεως, μετά Χριστόν δεικνυμένῳ».

 Ἡ Χάρις τοῦ Χριστοῦ, νά Σᾶς σκέπει, νά Σᾶς φωτίζει καί νά Σᾶς ἐνισχύει διά παντός, ὥστε νά ἐπιτελεῖτε τήν Ὑψηλή Διακονία Σας θεαρέστως, γιά πολλά ἔτη ἀκόμα, πρός δόξαν τοῦ Παναγίου Ὀνόματος του Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ καί ἐπ᾿ ἀγαθῷ τῆς Ἁγίας μας Ἐκκλησίας! Ἀμήν!

[1] Jacques Paul Migne, Patrologiae Graeca, τ.119