Μήπως τελικά δεν είναι ο πληθωρισμός η βασική αιτία που οι τιμές στα τρόφιμα παραμένουν στα ύψη;
Ο διευθύνων σύμβουλος της Chobani, Χαμντί Ουλουκάγια – που σύστησε το «Greek yoghurt» στους Αμερικανούς – χαρακτηρίζει την επιμονή του πληθωρισμού τροφίμων «ανησυχητική».
Κι αυτό γιατί ενώ οι τιμές των πρώτων υλών έχουν μειωθεί σημαντικά, οι αντίστοιχες στα τρόφιμα παραμένουν στα ύψη.
Νομίζω πως οι παραγωγοί τροφίμων πρέπει να έχουν μεγαλύτερη συνείδηση για το ότι οι άνθρωποι δυσκολεύονται να αγοράσουν τρόφιμα, τονίζει, ενώ «διερωτάται» αν οι εταιρείες αυτές υποκύπτουν στις πιέσεις της χρηματοπιστωτικής αγοράς που απαιτούν να παρουσιάζουν διαρκώς ανάπτυξη και «δυνατά» νούμερα.
Ο Χαμντί Ουλουκάγια αποδίδει την επιμονή του πληθωρισμού εν πολλοίς σε εταιρικές αποφάσεις:
«Προφανώς και θα μετακυλήσετε κάποιες από τις αυξήσεις στις τιμές στους πελάτες, όταν όμως οι τιμές υποχωρούν αυτό δεν αποτυπώνεται στις τιμές των προϊόντων», τονίζει στο ενημερωτικό δελτίο Before the Bell του CNN.
Σε επίπεδα ρεκόρ τα περιθώρια κέρδους εν μέσω… ενεργειακής κρίσης
Σημειώνεται πως την ώρα που οι πολιτικοί κατηγορούν εδώ και καιρό τις εταιρείες για υπερτιμολόγηση, η ιδέα ότι ο πληθωρισμός μπορεί να προκαλείται από τα περιθώρια κέρδους των εταιρειών και όχι από ελλείψεις πρώτων υλών, αυξήσεις μισθών ή άλλες μακροοικονομικές συνθήκες, κερδίζει έδαφος μεταξύ των οικονομολόγων.
Ο λεγόμενος «πληθωρισμός της απληστίας» (greedflation) είναι ακριβώς αυτό:
Οι επιχειρήσεις ανεβάζουν γρήγορα τις τιμές για να μετακυλήσουν το αυξημένο κόστος στους καταναλωτές και να προστατεύσουν τα περιθώρια κέρδους τους, ενώ στη συνέχεια… «καθυστερούν» να μειώσουν τις τιμές όταν ξεκινούν να υποχωρούν οι πληθωριστικές πιέσεις – αν δηλαδή τις μειώσουν καθόλου.
Οι τιμές των εμπορευμάτων, ιδίως των τροφίμων και της ενέργειας, αυξήθηκαν κατά τους μήνες που ακολούθησαν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον περασμένο Φεβρουάριο. Την ίδια ώρα, οι εθνικές οικονομίες κλήθηκαν να διαχειριστούν το υψηλότερο κόστος εργασίας μετά τις διαταραχές της πανδημίας COVID, ωστόσο, τα περιθώρια κέρδους των επιχειρήσεων παρέμειναν σε υψηλά – αν όχι σε επίπεδα ρεκόρ – καθ’ όλη τη διάρκεια του 2022.
Αυτό συνεχίστηκε και το 2023, με εταιρείες όπως η Nestle να επικαλούνται την «υπεύθυνη τιμολόγηση» για να εξηγήσουν την ικανότητά τους… να διατηρούν τα έσοδά τους παρά τον πληθωρισμό.
Δυσοίωνες προβλέψεις για την Ευρωζώνη την ώρα που αυξάνεται ο «ανεξήγητος» πληθωρισμός
Οι Ευρωπαίοι οικονομολόγοι, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αναγνωρίζουν πλέον τα περιθώρια κέρδους ως βασική αιτία πίσω από τον πληθωρισμό της Ευρωζώνης.
Είναι απίθανο να βελτιωθεί σύντομα, με τους ερευνητές της γερμανικής χρηματοπιστωτικής εταιρείας Allianz να προβλέπουν τον Απρίλιο πως οι τιμές των τροφίμων θα συνεισφέρουν σχεδόν το 30% του ευρωπαϊκού πληθωρισμού φέτος – από 15% το 2021.
Η έκθεση της Allianz επισημαίνει επίσης ότι ο «πληθωρισμός της απληστίας» παίζει «μικρό αλλά σημαντικό» ρόλο στις αυξημένες τιμές των τροφίμων.
Αναλυτές σημειώνουν, άλλωστε, πως το μερίδιο του ευρωπαϊκού πληθωρισμού τροφίμων που είναι «ανεξήγητο» – με άλλα λόγια δεν οφείλεται σε αυξήσεις των τιμών παραγωγού ή της ενέργειας – έχει «αυξηθεί αισθητά».
Πηγή: Fortune