Αντί για ημερομηνία πραγματοποίησης των διερευνητικών επαφών, ο Ταγίπ Ερντογάν έστειλε στην Ελλάδα το Oruc Reis, δημιουργώντας την Τρίτη και πιο επικίνδυνη κρίση από τον Ιούλιο που δημιουργεί κινδύνους ακόμη και για στρατιωτική αντιπαράθεση.

Το πρωί της Δευτέρας το Oruc Reis με τα βοηθητικά του Ataman και Cengiz Han βγήκε από το λιμάνι της Αττάλειας συνοδεία περίπου πέντε τουρκικών πολεμικών πλοίων. Τα μεσάνυχτα της Κυριακής, ο παράκτιος σταθμός της Αττάλειας εξέδωσε παράνομη Navtex – για την οποία η Αθήνα εξέδωσε αντί-Navtex προαναγγέλλοντας σεισμικές εργασίες σε μια περιοχή τα βορειοδυτικά όρια της οποία απέχουν 20 μίλια από την Ρόδο και μόλις 6,5 μίλια από το Καστελλόριζο!

Περίπου στις 07:30 το πρωί της Τρίτης, το Oruc Reis και τα πολεμικά πλοία που το συνοδεύουν βρίσκονται 42 ναυτικά μίλια μέσα σε περιοχή ελληνικής υφαλοκρηπίδας και απείχε περίπου 50 νμ από το δυτικό άκρο της περιοχής που έχουν ορίσει οι Τούρκοι μονομερώς για ερευνητικές εργασίες. Στην περιοχή επικρατούν καλές καιρικές συνθήκες και πλέον το πλήρωμα του τουρκικού ερευνητικού εκπέμπει κανονικά την θέση του πλοίου που το βράδυ της Δευτέρας είχε προσπαθήσει να κρύψει σταματώντας την λειτουργία του πομπού.

Σε ετοιμότητα το Πολεμικό Ναυτικό

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Μάκη Πολλάτου στο protothema.gr, η ελληνική κυβέρνηση έθεσε σε ετοιμότητα τον στόλο και ήδη αριθμός πολεμικών πλοίων βρίσκονται εν πλω, με ρότα την περιοχή του νησιωτικού συγκροτήματος της Μεγίστης που έχει στοχοποιήσει ο Ερντογάν. Η επιλογή των ακρότατων σημείων της περιοχής όπου προαναγγέλλονται σεισμικές εργασίες από το Oruc Reis μόνο τυχαία δεν πρέπει να θεωρηθεί: 6,5 μίλια νότια από το Καστελόριζο, η Άγκυρα στέλνει το μήνυμα ότι αναγνωρίζει χωρικά ύδατα 6 ναυτικά μίλια από τις ακτές του Καστελόριζου και τίποτε άλλο. Με την κίνηση αυτή η Άγκυρα διαμηνύει πως η Ελλάδα δεν μπορεί να διεκδικήσει στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου τίποτα πέραν της ζώνης της χωρικής θάλασσας των 6 ναυτικών μιλίων, ούτε και κυριαρχικά δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες πέραν της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης την οποία επιχειρεί να εμφανίσει ότι ανήκει σε τουρκική υφαλοκρηπίδα.

«Η νέα παράνομη τουρκική Navtex για παράνομες έρευνες νοτίως του Καστελόριζου στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, σε απόσταση μόλις 6,5 ν.μ. από ελληνικές ακτές, συνιστά μείζονα κλιμάκωση και ευθεία απειλή κατά της ειρήνης και της ασφάλειας στην περιοχή» επισημαίνεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών.

Πώς αντέδρασε το Βερολίνο

Για σήμερα Τρίτη ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Χάικο Μάας είχε προγραμματίσει επίσκεψη σε Λευκωσία και Αθήνα ενώ την Τετάρτη επρόκειτο να ταξιδέψει στην Άγκυρα. Μετά την έξοδο του Oruc Reis για σεισμικές έρευνες σε μια θαλάσσια ζώνη εφαπτόμενη στα ελληνικά χωρικά ύδατα, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών ανέβαλε την μετάβασή του στην Τουρκία, θέλοντας να δείξει την δυσαρέσκειά του απέναντι στην Άγκυρα. Παραλλήλως από το Βερολίνο ο εκπρόσωπος της Καγκελαρίας Στέφεν Ζάιμπερτ δήλωσε ότι «εάν πραγματοποιηθούν νέες έρευνες, αυτό θα ήταν ένα πολύ λυπηρό και, κατά την άποψή μας, παράλογο βήμα. Κάτι τέτοιο θα θα αποτελούσε ανασταλτικό παράγοντα για τις προσπάθειες που καταβάλλονται για την αποκλιμάκωση στην ανατολική Μεσόγειο. Κάτι τέτοιο δεν θα λειτουργούσε υπέρ των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας».

Ουδείς μπορεί να θεωρήσει ότι η τοποθέτηση αυτή της γερμανικής καγκελαρίας, δύο ημέρες πριν τη Σύνοδο Κορυφής, είναι ένα ισχυρό σήμα προς τον Ταγίπ Ερντογάν να σταματήσει την επιθετικότητα. Το Βερολίνο, για άλλη μια φορά, μοιάζει σαν να τηρεί ίσες αποστάσεις ανάμεσα στον επιτιθέμενο και τον αμυνόμενο συνεχίζοντας στην γραμμή του κατευνασμού της Άγκυρας.

Ο Ερντογάν λειτουργεί σαν να έχει ξεσαλώσει, ενώ σε ευρωπαϊκό επίπεδο ακόμη συζητείται το ενδεχόμενο επιβολής κάποιων κυρώσεων οικονομικής φύσης σε πρόσωπα που συμμετέχουν στις τουρκικές ερευνητικές εργασίες. «Δεν προσφέρουν κάτι οι κυρώσεις, ακόμη κι αν επιβληθούν από την ΕΕ στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Πέμπτης. Είναι μόνο για εσωτερική κατανάλωση» επισημαίνει στο protothema.gr έμπειρος διπλωματικός παράγοντας.

Τι θα κάνει το Oruc Reis

«Το πρώτο κρίσιμο τεστ θα έρθει όταν διαπιστώσουμε αν το πλήρωμα του Oruc Reis θα ζεύξει τα καλώδια, κάνοντας την λεγόμενη διαδικασία της παρέασης, για να ξεκινήσει σεισμικές έρευνες. Το δεύτερο κρίσιμο ερώτημα είναι σε ποια περιοχή θα κινηθεί κι αν θα επιλέξει να πλεύσει μέχρι το όριο της περιοχής που ορίζεται από την παράνομη τουρκική Navtex, σε απόσταση μόλις 6,5 ναυτικών μιλίων από το Καστελλόριζο» εξηγεί κυβερνητικός παράγοντας.

Απόστρατος αξιωματικός εξηγεί ότι με την έξοδο του Oruc Reis και του τουρκικού στόλου στο Καστελόριζο, ο Ερντογάν θέλει να αποκομίσει τα μεγαλύτερα δυνατά οφέλη. «Φαίνεται ότι δεν είναι ευχαριστημένος απ’ την μέχρι τώρα πορεία των πραγμάτων. Δεν αρκείται στις διερευνητικές επαφές με ατζέντα συζητήσεων μόνο την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, θέλει να πει στην Μέρκελ ότι πρέπει να πιέσει την Ελλάδα για να εμπλουτιστεί η συζήτηση» εκτιμά.

Τι θα γίνει με τις διερευνητικές

Κυβερνητικό στέλεχος κάνει λόγο για παιχνίδι προκλήσεων από τουρκικής πλευράς στο οποίο η ελληνική κυβέρνηση δεν είναι διατεθειμένη να «τσιμπήσει». Ο συνομιλητής μας υποστηρίζει ότι η έξοδος του Oruc Reis συνοδεια πολεμικών πλοίων για έρευνες αποτυπώνει μια ασυνέπεια του Ταγίπ Ερντογάν προς την Άνγκελα Μέρκελ, μόλις λίγα 24ωρα πριν την έναρξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Στο ερώτημα τι θα μπορούσε να γίνει με τις διερευνητικές επαφές σε περίπτωση που προσχηματικά η τουρκική πλευρά προτείνει ημερομηνία διεξαγωγής του επόμενου 61ου γύρου στην Κωνσταντινούπολη, όπως έχει ανακοινωθεί από τις 22 Σεπτεμβρίου, η απάντηση της ελληνικής κυβέρνησης θα είναι «τελειώνουν οι προκλήσεις, αρχίζουν οι συζητήσεις» εξηγεί ο συνομιλητής μας ξεκαθαρίζοντας ότι δεν μπορεί να γίνουν ούτε καν άτυπες συνομιλίες υπό καθεστώς εκβιασμών.

Το μήνυμα Μητσοτάκη

Στις 19:00 απόψε το απόγευμα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα συναντηθεί στο πρωθυπουργικό γραφείο με τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών Χάικο Μάας. Μετά το τέλος των συζητήσεων θα ακολουθήσει δήλωση του πρωθυπουργού για τις τουρκικές προκλήσεις και την στάση που θα τηρήσει η ελληνική κυβέρνηση. Παραλλήλως με τις συζητήσεις που ανακοινώνονται, όπως το τηλεφώνημα του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, ο πρωθυπουργός έχει και μια σειρά άλλων συνεννοήσεων με ξένους ηγέτες.