Γράφει ο Νικόλαος Χρ. Ταδιάδης*

«Με τη μνημοσύνη και όχι με τη λησμονιά ωριμάζει και μεγαλουργεί ο άνθρωπος»

Το να φέρουμε ξανά στη μνήμη μας σήμερα την τραγωδία της γενοκτονίας των Ποντίων, που στους νεότερους έχει φθάσει ως μακρινή ηχώ από τις αφηγήσεις των γονιών, αποτελεί ηθικό, εθνικό και θρησκευτικό χρέος έναντι των άταφων Ποντίων Ελλήνων νεκρών, που χωρίς να περιμένουν εκδίκηση, αναμένουν τουλάχιστον αναγνώριση, δικαίωση και συμβολική ταφή.

Ανεξάρτητα από τις νέες πολιτικές, κοινωνικές και ψυχολογικές διαμορφώσεις που διενεργήθηκαν παγκοσμίως  μετά από το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, η ιστορία διατηρεί πάντα τα δικαιώματα της και θα ήταν έγκλημα έναντι του προορισμού της να την αποχρωματίσουμε.

Δεν επιδιώκουμε το ρεβανσισμό ούτε αναζητούμε κάποιο νέο αλυτρωτισμό. Μετά τη συνθήκη της Λοζάνης τα βλέμματά μας είναι στραμμένα στο σύγχρονο κόσμο και στο υγειές μέλλον.

Δυστυχώς, δεν ισχύει το ίδιο για τους ανατολικούς γείτονές μας. Κατέχονται από όνειρα αυτοκρατορικού μεγαλείου, από την αλαζονεία της υποτιθέμενης ισχύος και από το δαίμονα και τη μανία της εξόντωσης αλλοεθνών, στέλνοντάς μας αδιάλειπτα και απειλητικά σήματα κινδύνου που μας επιβάλλουν επαγρύπνηση και αξιοπρεπή αντιμετώπιση, που να εδράζεται στους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.

Οι Έλληνες έχουν ως ύψιστη αμοιβή της αποστολής των την ιστορική θύμηση και εμείς ως Έλληνες και Πόντιοι δε θα παραδώσουμε στη λησμοσύνη τις εκατοντάδες χιλιάδες Ποντίων που διά πυρός και σιδήρου αφανίστηκαν από τα χώματα των πατέρων τους, χώματα δικά τους, πριν ακόμη και από την εποχή του Ομήρου.

Πολλούς τους καθηλώνει το πελώριο νόημα των μεγάλων ιστορικών στιγμών. Φοβούνται το βάρος της προβολής και το ασήκωτο χρέος των ευθυνών και γι’ αυτό προτιμούν – περισσότερο από την ανταπόδοση και αξιολόγηση του χρέους – το δρόμο της φυγής, την ιστορική αμνημοσύνη. Για μας τους Ποντίους η ατολμία είναι ύβρις απαράδεκτος. Για μας η φυγή ποτέ δεν είναι ερμηνεία ή εξιλέωση, γιατί η ιστορική αμνημοσύνη είναι έργο των δειλών και των ανήθικων.

Είναι ανάγκη όλοι μας να συνειδητοποιήσουμε την αρχή ότι η πνευματική αρτιότητα αποτελεί αναγκαιότητα για την ερμηνεία γεγονότων, όπως η γενοκτονία των Ποντίων.

Το να γνωρίσει κάποιος το όλο θέμα της γενοκτονίας των Ποντίων, δεν είναι απλή φαινομενολογική και δεοντολογική προσπάθεια της οικειώσεως της ιστορικής αλήθειας, ούτε στείρα και νεκρά παρελθοντολογία, αλλά γνώση που πρέπει να τείνει στο να υπηρετεί το παρόν και το μέλλον. 

Η ιστορία, λοιπόν, όχι για την ιστορία, αλλά η ιστορία στην υπηρεσία τού έθνους, της αλήθειας  και της ζωής των πολιτών.

Ας σταθούμε όλοι οι Έλληνες σήμερα με ευγνωμοσύνη μπροστά στο μεγαλείο της θυσίας των Ποντίων και ας σκεφτούμε το εθνικοθρησκευτικό βάρος το οποίο κληρονομήσαμε.

Η γενοκτονία των Ποντίων είναι από τα γεγονότα τα οποία όχι μονάχα δεν φθείρονται, δεν ελαττώνεται η πρωταρχική λάμψη τους – ως αγάπη για την Ελλάδα και την Ορθοδοξία – στο πέρασμα του χρόνου, αλλά αντίθετα ξεχωρίζει για την ηθική της επιβολή, για τη συνεχή ηθική της ανανέωση και αποτελεί σημαντικό φάρο οδηγητικό στην πορεία του έθνους.

Πίστευαν τα θύματα της θηριωδίας των Τούρκων ότι η άρνηση ιδεών, αρχών, πίστης και πατρίδας οδηγούν στην καταστροφή, αφού δεν επιτρέπουν την ενσάρκωση του βαθύτερου νοήματος της ιστορικής τους επιταγής που τους στερεί το δικαίωμα να ζήσουν όπως θέλουν.

Η γενοκτονία των Ποντίων όσο και αν υπήρξε σκληρή και ψυχικά πολυδάπανη ήταν ουσιώδης πραγματικότητα που έδωσε το μέτρο του «πιστεύω» ενός έντιμου ιστορικού παρελθόντος, ηρωικού μέλλοντος και ενός ανεκτίμητου παρόντος των Ποντίων, πλαισιωμένου με την ακατάβλητη ψυχοπνευματική ικμάδα και θέλησή τους να έρθουν στη μητέρα πατρίδα.Η θυσία των Ποντίων υπήρξε ευλαβής προσφορά ηρωισμού, βωμός αυτοθυσίας, ενδελέχεια της ανθρώπινης σκέψης και συνείδησης.

Για το λόγο αυτό τα μεγάλα αναμφισβήτητα γεγονότα, όπως η γενοκτονία των Ποντίων, απαντούν από τον κάθε άνθρωπο πνευματική βάση για την αληθινή τους αξιολόγηση.

Η γενοκτονία ως γεγονός μας βοήθησε να θεμελιώσουμε πάνω στον ηθικό μόχθο το νόημα της αποστολής μας ως Έλληνες – πολίτες και άνθρωποι, γιατί τη μετουσιώσαμε σε προσωπικό βίωμα που έχει μέσα του πάθος για την πνευματική ελευθερία, προσδοκία και συνείδηση θυσίας.

Τους άταφους νεκρούς – θύματα της γενοκτονίας τους θυμόμαστε και θα τους θυμόμαστε και σαν στοιχείο εγρήγορσης της συνείδησής μας.Η δικαίωση του αιτήματος της παγκόσμιας αναγνώρισης της γενοκτονίας θα ολοκληρωθεί μόνο όταν η Τουρκία ζητήσει συγγνώμη για ό,τι και για όσα έκανε, και εμείς ζητήσουμε συγγνώμη από τους προγόνους μας για όσα παραλείψαμε να κάνουμε δεκαετίες ολόκληρες για την ιστορική δικαίωσή τους.

Ήρθε, λοιπόν, η μεγάλη ώρα για την παγκόσμια αναγνώριση της γενοκτονίας. Στο προσκλητήριο αυτής της ώρας δεν υπάρχει χώρος αδιαφορίας. Η λατρεμένη θεότητα ορισμένων, η σκοπιμότητα, πεθαίνει. Όσοι δεν αντιλαμβάνονται αυτήν τη θεμελιακή προϋπόθεση διαρκώς θα παραπαίουν και ψυχικά θα έρπουν.Η αδιαφορία σε τέτοιες στιγμές εγγίζει τα όρια της ιστορικής προδοσίας. Τα θύματα της γενοκτονίας, όποια και αν ήταν, ό,τι και αν πίστευαν, τον αναστεναγμό που βγήκε από τα στήθη τους για τον άδικο θάνατό τους δεν τον άκουσε κανείς. 

Στις 24 Φεβρουαρίου 1994 η Βουλή των Ελλήνων με  το Ν. 2193/94 ,ψήφισε ομόφωνα την ανακήρυξη της 19ης Μαΐου ως , Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στο Μικρασιατικό Πόντο“, ακριβώς την  ημέρα που πριν 75 χρόνια το 1919, ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα. Ο ορισμός, η καθιέρωση της 19^ης  Μαΐου  ως  ημέρα  μνήμης  της Ποντιακής Γενοκτονίας  συμβολίζει την  εναντίωση απέναντι  στη λήθη , στην  απόκρυψη  της  ιστορίας , ημέρα απόδοσης τιμής στα τόσα θύματα της  συστηματικά προσχεδιασμένης πολιτικής γενοκτονίας. Είναι δικαίωμα  του Ποντιακού Ελληνισμού , ενός λαού με μεγάλη αγάπη στην ελευθερία,  τη ζωή, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια , τις ηθικές αξίες  και τον άνθρωπο να επιθυμεί και να επιδιώκει την διάδοση,εδραίωση και παγίωση της Αλήθειας….  της  γενοκτονίας του από τον Τουρκικό Εθνικισμό.

Η θυσία τους δεν είναι δυνατόν και δεν πρέπει να μείνει κρυμμένη και να  πάει χαμένη.

Αιωνία τους η μνήμη…

*Λιμενικός