Γράφει ο Κώστας Γαλάνης*

Το νομοσχέδιο που βάζει τους ΟΤΑ στο παιχνίδι της ενέργειας, θα πρέπει να αφυπνίσει όλους τους δήμους. Άμεσα θα πρέπει να ξεκινήσει σε κάθε δήμο ο σχεδιασμός για την ανακούφιση των πολιτών στο κομμάτι της ενέργειας.

Πριν λίγες ημέρες, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, έθεσε σε διαβούλευση το νομοσχέδιο για την απλούστευση της αδειοδότησης των ΑΠΕ. Σε αυτό μεταξύ άλλων περιλαμβάνονται κίνητρα σε Δήμους και Περιφέρειες, ώστε να εγκαταστήσουν μονάδες παραγωγής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, προκειμένου να παρέχουν φθηνότερη ενέργεια σε ευάλωτους καταναλωτές και νοικοκυριά κάτω από το όριο της φτώχειας.

Σπουδαία εξέλιξη, με την έννοια ότι δίνεται στους ΟΤΑ Α και Β βαθμού η δυνατότητα να αξιοποιήσουν, με απλές διαδικασίες, ένα σπουδαίο εργαλείο προς όφελος της ποιότητας ζωής των πολιτών στο σύνολό τους. Αυτό γιατί εκτός από τον προφανή στόχο της παροχής φτηνής ενέργειας σε ευάλωτες ομάδες πολιτών, μπορεί να αξιοποιηθεί αυτή η δυνατότητα για το σύνολο των δραστηριοτήτων των ΟΤΑ, με την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών όχι μόνο κοινωφελών επιχειρήσεων, παιδικών, σταθμών, σχολείων, κέντρων υγείας και νοσοκομείων (που προβλέπονταν ήδη) αλλά και δημοτικών και δημόσιων αθλητικών κέντρων, εγκαταστάσεων και δικτύων οδοφωτισμού, εγκαταστάσεων ύδρευσης και αποχέτευσης, καθώς και κάθε άλλου κτιρίου, υποδομής ή εγκατάστασης που, είτε ανήκει, είτε εξυπηρετεί ανάγκες του Ο.Τ.Α.

Έτσι όχι μόνο μπορεί να γίνει εξοικονόμηση πόρων με προφανή συνέπεια και την αύξηση της δυνατότητας χρηματοδότησης περισσότερων έργων, αλλά να βελτιωθεί σημαντικά και η ποιότητα ζωής των πολιτών, μέσω  της αναβάθμισης της παροχής υπηρεσιών των επιχειρήσεων και των ωφελούμενων από αυτή την εξέλιξη υποδομών των ΟΤΑ που στοχεύουν ακριβώς εκεί, στην καθημερινότητα των πολιτών και στην ποιότητα των υπηρεσιών που τους παρέχονται.

Παράλληλα η κάλυψη όλων αυτών των ενεργειακών αναγκών με πράσινη ενέργεια μέσω της εγκατάστασης σταθμού Α.Π.Ε. και του εικονικού συμψηφισμού ενέργειας, αποτελεί και ένα μεγάλο βήμα στην κατεύθυνση της προστασίας του περιβάλλοντος, με ό,τι μπορεί αυτό να σημαίνει την σημερινή εποχή στο πλαίσιο των προβλημάτων που υπάρχουν σε παγκόσμιο επίπεδο σχετικά με το περιβάλλον και την μόλυνσή του. Συνεπώς από όλες τις απόψεις πρόκειται για μια συμφέρουσα αλλά και οικολογική προοπτική, την οποία οι ΟΤΑ κάθε βαθμού και μεγέθους θα πρέπει να την εκμεταλλευτούν και να την βάλουν στην ατζέντα των προτεραιοτήτων.

Αυτά τα πράγματα, μπορεί εύκολα να αντιτάξει κάποιος, δεν γίνονται από τη μία στιγμή στην άλλη και φυσικά δεν αρκεί η ψήφιση ενός νομοσχεδίου να τα λύσει ως δια μαγείας. Σίγουρα δεν μπορεί να γίνουν όλα αυτά από τη μία στιγμή στην άλλη και ακόμη πιο βέβαιο είναι πως τίποτα από αυτά δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί αν δεν περάσει στην κουλτούρα και στον τρόπο σκέψης των ανθρώπων που κινούν τα νήματα και έχουν την ευθύνη της διοίκησης των ΟΤΑ και όχι μόνο, ότι η καινοτομία και η συνεχής αναζήτηση λύσεων θα πρέπει να βρίσκεται στις προτεραιότητές τους. Γιατί μόνο έτσι μπορούν να δοθούν καίριες λύσεις σε σημαντικά προβλήματα και ζητήματα, αξιοποιώντας τις δυνατότητες της επιστήμης και της τεχνολογίας σε συνάρτηση με τις δυνατότητες που δίνει το φυσικό περιβάλλον και ο φυσικός πλούτος της κάθε περιοχής.

Σκεφτείτε λοιπόν την εφαρμογή και τα πλεονεκτήματα που μπορεί να δώσει αυτή η προοπτική σε μία περιοχή όπως η δική μας, με τον φυσικό πλούτο που διαθέτει. Τα νερά, την αξιοποίηση της αιολικής ενέργειας κλπ. Μήπως αυτή τη στιγμή δεν περιβάλλονται οι γύρω βουνοκορφές, εδώ κοντά στην Αμφιλοχία,  από ανεμογεννήτριες; Φανταστείτε λοιπόν σε αυτό το ενεργειακό πεδίο που όλο και επεκτείνετε και βρίσκει νέες εφαρμογές, ένα σημαντικό κομμάτι της πίτας να ανήκει σε φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και να στοχεύει σε όλα όσα αναφέρονται παραπάνω σε αυτό εδώ το άρθρο. Η ωφελιμότητα είναι κάτι παραπάνω από προφανής και η σκοπιμότητα ύπαρξης μιας τέτοιας πραγματικότητας ακόμη μεγαλύτερη.

Άρα θα πρέπει αυτή η κουβέντα, με αφορμή το νομοσχέδιο και αυτή τη διαβούλευση, σε κάθε δήμο στην περιοχή μας να έχει αρχίσει χθες. Οι δυνατότητες που υπάρχουν είναι μεγάλες και οι προοπτικές σημαντικές. Δεν παίζουν ρόλο εδώ τα μεγέθη ούτε μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως δικαιολογία για κανενός είδους αδράνεια. Όπου τα μεγέθη των δήμων είναι μικρά, μπορούν να αναζητηθούν συνέργειες με όμορους δήμους και μέσα από μία συλλογική προσπάθεια να δοθούν λύσεις και δυνατότητες για την δημιουργία υποδομών και εγκαταστάσεων που θα εξυπηρετούν από κοινού.

Με αυτό τον τρόπο άλλωστε μπορεί να διευκολυνθεί και η αναζήτηση χρηματοδοτικών εργαλείων για την πραγμάτωση τέτοιων σκοπών, αλλά και λύσεις που έχουν να κάνουν με το κομμάτι των μελετών, του σχεδιασμού και του τεχνικού μέρους τέτοιων εγχειρημάτων, που απαιτούν μια επάρκεια που ίσως δεν διαθέτει ένας μικρός σε μέγεθος ΟΤΑ.

Η εξωστρέφεια άλλωστε είναι ένα χαρακτηριστικό που βοηθάει στην σημερινή εποχή και θα πρέπει να χαρακτηρίζει αυτούς που διοικούν τους ΟΤΑ, είτε είναι μικροί είτε μεγαλύτεροι σε μέγεθος. Άρα οι συνέργειες είναι θεμιτές για το κοινό όφελος  και μπορεί να αποτελούν πολλαπλασιαστή των δυνατοτήτων σε κάθε δήμο. Ειδικά στους μικρούς και στους υποστελεχωμένους σε επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό, αλλά και σε ότι αφορά το οικονομικό σκέλος.

Για να φτάσουμε όμως εκεί θα πρέπει αυτή η κουβέντα να ανοίξει σε κάθε δήμο και ο σχεδιασμός αλλά και η αναζήτηση λύσεων για την αξιοποίηση τέτοιων εργαλείων και δυνατοτήτων που θα δίνει  το εν λόγω νομοσχέδιο, να είναι έτοιμος ή να δρομολογηθεί έγκαιρα και να μην απασχολεί μόνο φιλολογικά. Σε ένα περιβάλλον σαν αυτό που διαμορφώνεται αυτή τη στιγμή στον ενεργειακό τομέα, έχουν καθήκον όλοι όσοι εμπλέκονται με τα αυτοδιοικητικά και φέρουν την ευθύνη αναζήτησης λύσεων για τον πολίτη, να εκμεταλλευτούν στο μέγιστο βαθμό κάθε δυνατότητα που τους δίνει το νομοθετικό πλαίσιο και να βρεθούν στην πρωτοπορία αξιοποιώντας κάθε δυνατότητα για το καλό του. Για την ανακούφισή του, για να βρεθούν πραγματικά στο πλευρό του προσφέροντας λύσεις και όχι λόγια παρηγοριάς.

Η ενεργειακή κρίση έχει δημιουργήσει μείζον κοινωνικό πρόβλημα σε πολύ μεγάλη μερίδα των πολιτών και οι τάση του προβλήματος είναι δυστυχώς αυξητική. Συνεπώς κανείς δεν δικαιούται να είναι απλώς παρατηρητής σε αυτό, πόσο μάλλον όταν είναι αυτοδιοικητικός παράγοντας και θέλει να βρίσκεται κοντά στον πολίτη, κοντά στον δημότη ουσιαστικά, προσφέροντάς του λύσεις που θα τον ανακουφίσουν και θα τον βοηθήσουν να βελτιώσει το επίπεδο ζωής του. Όποιος πιστεύει ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι έξω από όλο αυτό, είτε πλανάται οικτρά και εθελοτυφλεί, είτε κοροϊδεύει ανερυθρίαστα.

Η κουβέντα λοιπόν για τον ρόλο που μπορεί να παίξει ο κάθε δήμος στο ενεργειακό, θα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα και ο σχεδιασμός για το πως  μπορεί να αξιοποιηθεί στην πράξη ένα νομοσχέδιο όπως το συγκεκριμένο, που βάζει τους ΟΤΑ στο ενεργειακό παιχνίδι, επίσης. Αποτελεί καθήκον κάθε αυτοδιοικητικού και ηθική υποχρέωση ακόμη. Την στιγμή που γίνονται διακοπές ρεύματος σε νοικοκυριά που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στο υπερβολικά αυξημένο κόστος της ενέργειας, κανείς δεν δικαιούται και δεν δικαιολογείται να μένει απαθής και αδρανής. Οι έκτακτες συνθήκες απαιτούν δραστικές λύσεις και η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν μπορεί να είναι έξω από όλο αυτό.

*Επιχειρηματίας, Εκπαιδευτικός, Δημοσιογράφος,
Διευθυντής του karvasaras.gr